,,Binnen en buiten de landsgrenzen lopen budgetten terug”, stelt Erik van den Doel, titelverdediger deze zaterdag op het hoog aangeschreven Chrysantentoernooi in Heerhugowaard. Opvallend: bij veel Noord-Hollandse clubs wint de denksport juist aan commercieel belang, net als de toernooien.

Niet alleen is de prijzenpot op het Heerhugowaardse eendagsevenement stabiel, maar er is met het Struintoernooi in Camperduin ook een toonaangevend rapidtoernooi bijgekomen. Ook op clubniveau ontwikkelt Noord-Holland zich meer en meer tot kartrekker van de sport. De regio Haarlem is al jarenlang toonaangevend, dankzij meesterklasseclub Kennemer Combinatie, tal van initiatieven op wijkniveau en de aanwezigheid van het bondsbureau van de landelijke schaakbond.

Grootmeester

De regio Alkmaar ontwikkelt zich echter ook sterk: het bestuur van de Alkmaarse club De Waagtoren wil zich meer en meer profileren met het eerste team, zocht en vond daarvoor extra sponsoren en wist zo dit seizoen de sterkste Noord-Hollandse schaker, grootmeester Dimitri Reinderman, aan zich te binden.

In de Noordkop maakt de Schager vereniging Mach een spectaculaire ontwikkeling door, waarbij de club vorig jaar Nederlands schaakicoon Loek van Wely contracteerde en dit jaar de Zaanse meester Manuel Bosboom aantrok. Verder wist SC Purmerend in de afgelopen jaren meerdere meesters te halen zodat het als promovendus dit seizoen hoge ogen hoopt te gooien in de eerste klasse.

,,Dat kleinere verenigingen, dat bedoel ik nadrukkelijk alleen in sportief opzicht, zich zo ontwikkelen is erg hoopvol, maar het lost de problemen voor de competitie- en toernooischaker niet op”, aldus Van den Doel. De 43-jarige Leidenaar is voor het eerst in zijn profcarrière clubloos sinds hij deze zomer door de Rotterdamse club Charlois Europoort de wacht werd aangezegd. ,,Puur vanwege de financiële middelen”, vertelt de grootmeester die ziet hoe het aantal gesponsorde teams in Nederlands hoogste competitie afneemt. ,,Eerder al BSG uit Bussum bijvoorbeeld en afgelopen seizoen En Passant uit Bunschoten.”

Het verhaal van En Passant is echter anders en tegelijk tekenend: ,,Men heeft daar besloten weer nadrukkelijk een team te vormen voor en van eigen leden”, stelt internationaal meester Piet Peelen, ook een vaste deelnemer in Heerhugowaard en tevens oud-winnaar.

,,Je ziet dat clubs anders met gesponsorde spelers omgaan. Ze zijn welkom, maar het moet de club als geheel ook ten goede komen. Teams die geheel of voor een groot deel bestaan uit profspelers worden steeds minder in getal, het wordt een mix van profs en eigen leden. Het doel is dat talenten zich aan het niveau van de profs optrekken.”

Voor wat betreft het toernooischaak ziet Peelen een vergelijkbare trend. ,,Het Science Park Toernooi in Amsterdam was zwak bezet, voor het Hoogeveen Schaaktoernooi dit jaar was ik lange tijd als tweede geplaatst en ik ben slechts een meester. Reden zijn de teruglopende budgetten, blijkbaar levert het de sponsoren te weinig op qua pr.”

The Queen’s Gambit

Toch kun je als schaakprof nog altijd goed je geld verdienen, maar dan moet je wel bereid zijn om training te geven en gebruik te maken van de moderne mediamiddelen. Internationaal meester Robert Ris uit Amstelveen is hier een voorbeeld van.

(Tekst gaat door onder de foto)

,,Ik heb een goed lopend bedrijf met al mijn leerlingen. Sterker nog, dankzij de Netflix-serie ’The Queen’s Gambit’ zijn er veel meer kinderen gaan schaken en dankzij corona is de populariteit van het lessen via internet toegenomen. Dat eerste maakt dat ik meer uren kan maken, het tweede dat ik veel efficiënter kan werken. Tel hierbij op dat je tegenwoordig door de toegenomen populariteit van de sport ook op basisscholen een goede boterham kan verdienen als schaakleraar. Alleen, je moet er wat voor doen. Ik geef bijvoorbeeld dvd’s met schaaktheorie uit, anderen hebben een eigen youtube- of twitch-kanaal.”

De 34-jarige Ris was zaterdag dan ook niet in Heerhugowaard: ,,Geen tijd, ik moet werken.” Dat is precies de reden dat Peelen gestopt is met training geven. ,,Het kost veel tijd en het gaat ten koste van je eigen spel en plezier.” Dus streed hij met onder meer Van Den Doel om de eerste plaats van 500 euro in café De Swan. Dat lukte niet, want op de eerste plaats eindigden de Duitse meester Tobias Voege en de Amsterdamse meester Hing Ting Lai in een deelnemersveld dat in totaal twee grootmeesters en zes meesters kende.