In Artzaanstad is momenteel ’Made in Dolland’ te zien, een tentoonstelling over de beeldtaal van Dolly Bellefleur. De flamboyante dame met de lange benen en het wolkenkapsel is het alter ego van cabaretier en tekstdichter Ruud Douma. Hij leidde de leerlingen rond langs Dolly’s kleurrijke robes, foto’s en strips. Onder het motto ’Laat liefde regeren’ zet Dolly zich al dik drie decennia in voor een wereld waarin iedereen zichzelf kan zijn.

Maar haar vrolijke wereld heeft een hoekje vol verdriet. De kunstwerken die er staan, verwijzen naar Ruuds jeugd. Als kind werd hij enorm gepest omdat hij ’anders’ was. De Compaenleerlingen zijn onder de indruk. Een aantal van hen heeft er namelijk zelf ook mee te maken. Ojahicya Gilliot (13) is jarenlang gepest op de basisschool. „Zomaar. Maar ik was ook een makkelijk doelwit, hoor. Heel erg onzeker.’ Nadat ze in het laatste jaar uit de kast kwam als gay, werd het pesten ’alleen maar erger’. „Maar ik was wel blij dat ik het had gedaan, ik voelde me trots.”

Op het Compaen gaat het beter, zegt ze, al is het pesten nog niet voorbij. „Ze zeggen wel eens kankerhomo tegen me”, zegt ze bijna terloops. Sinds een half jaar vormt Ojahicya een stel met Ilse Brouwer (13). Zij krijgt wel eens de complete begintune van de tekenfilm over hond Scooby Doo toegezongen. „Omdat ze vinden dat gays honden zijn.” Ze laat het langs zich heen gaan, zegt ze. „Er zijn leerlingen die ons haten vanwege hun geloof. Ik trek me er niets van aan.”

Maar dat lukt niet iedereen, weet docent Rob Cerneus van de Zaandamse school. Sommige leerlingen durven niet uit de kast te komen of twijfels over hun genderidentiteit te uiten. „De school probeert op meerdere fronten iets te doen aan pestgedrag. We hebben een streng pestprotocol, besteden aandacht aan dit onderwerp in het burgerschapsonderwijs en hebben een GSA, een Gay Straight Alliance. Al wil dat niet zeggen dat pesten niet meer voorkomt.”

Rob neemt zijn leerlingen vaker mee naar Artzaanstad, maar Dolly’s tentoonstelling wilde hij ’absoluut niet missen vanwege het belangrijke onderwerp’. Hij is met negen leerlingen gekomen. „Alleen met leerlingen die hierin geïnteresseerd zijn, want niet iedereen staat hiervoor open.”

Een van de negen is Elliot. Hij begon op Compaen met een meisjesnaam. Zo’n transitie maakt nieuwsgierig en hij krijgt er vaak vragen over. Hij vindt het geen probleem om erover te praten, zolang het geen ongepaste of onbelangrijke vragen zijn. De meest gestelde ongepaste vraag bewaren nieuwsgierigen overigens vaak voor zijn moeder. „Bijna iedereen wil weten wat Elliot ’daar beneden’ heeft. Dat vraag je toch ook niet aan mensen die níet in transitie zijn?”

Ruud is zichtbaar geraakt wanneer hij hoort wat sommige leerlingen overkomt. Pesten blijft je een leven lang bij. Hij heeft nog steeds grote moeite schoolgebouwen in te gaan. Doet hem te veel denken aan het gepest van vroeger. Met lieve woorden, roze koeken en Engelse drop vrolijkt hij de kunstochtend op. Want ondanks de soms verdrietige ontboezemingen is het vooral een gezellige ochtend. Alle leerlingen maken een versie van zichzelf als Dolly Bellefleur. Ojahicya maakte ’Rebeca’. Ze kwam op het idee door haar Barbiepop. „Mijn moeder heeft er één online besteld, want zwarte Barbiepoppen zijn er bijna niet. Ik heb er wel eens één in een winkel gezien, maar die is twintig keer duurder dan een witte Barbie.” Haar idee sluit mooi aan op werk van Airco Caravan, te zien in Made in Dolland. „Haar werk was voor mij een eyeopener”, zegt Ruud. „Zij doet veel onderzoek naar huidskleur. Pleisters bijvoorbeeld, zijn meestal maar in één lichte kleur verkrijgbaar. Als je een donkerder huid hebt, word je elke keer als je een pleister nodig hebt, geconfronteerd met ’anders zijn’.”