Het besluit van Gazprom heeft geen gevolgen voor de levering van gas aan Nederlandse huishoudens. Dat laat klimaat- en energieminister Rob Jetten in een schriftelijke reactie weten. Ook het bedrijfsleven zal naar verwachting geen nadelen ondervinden. Het kabinet blijft de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten houden.

Het kabinet heeft begrip voor de beslissing van GasTerra om niet in te stemmen met de eenzijdig opgelegde eis van Gazprom om de gasrekening voortaan in roebels te willen ontvangen, liet Jetten verder weten.

GasTerra voorziet geen problemen, omdat de handelaar al elders gas heeft ingekocht.

Rusland kondigde eind maart aan dat betalingen voor gas voortaan in roebels moeten worden voldaan. Dat deed het land als antwoord op de westerse sancties die werden ingesteld nadat Rusland eind februari buurland Oekraïne aanviel. Nederland is niet het eerste land dat geen gas meer geleverd krijgt. Eerder werden ook Polen, Bulgarije en Finland om dezelfde reden afgesloten.

GasTerra had een contract met Gazprom voor de levering van 2 miljard kubieke meter gas tot en met eind september. Die hoeveelheid gas heeft GasTerra ingekocht op de gasmarkt in Amsterdam en daarmee denkt het bedrijf aan de verplichtingen te kunnen voldoen, aldus een woordvoerder. Daarna zou het contract aflopen en GasTerra wilde dat al niet verlengen.

De 2 miljard kubieke meter gas is een aanzienlijke hoeveelheid, maar niet onvervangbaar, laat de zegsman weten. Het gaat om zo’n 5 procent van de hoeveelheid gas die Nederland jaarlijks nodig heeft. Of Nederland nu zelf de gasproductie in Groningen moet verhogen, kan GasTerra niet zeggen. „Dat is aan de minister”, aldus de woordvoerder.

Rusland eist van gasbedrijven dat ze een rekening in euro’s en één in roebels openen bij Gazprombank. De Europese gasbedrijven kunnen dan in euro’s blijven betalen, waarna de bank het geld omzet in roebels en Gazprom betaalt. GasTerra denkt dat daarmee mogelijk Europese sancties worden overtreden, maar vindt de betalingen ook te risicovol omdat het geld bij Gazprombank onder Russische controle staat.

GasTerra zegt er herhaaldelijk bij Gazprom op aangedrongen te hebben om zich aan de gemaakte afspraken te houden. De Nederlandse gashandelaar beraadt zich nu op juridische stappen tegen Gazprom. „Er is in feite sprake van contractbreuk. Dit heeft nogal wat consequenties”, aldus de woordvoerder.

De gasprijs op de toonaangevende Amsterdamse beurs schoot na de bekendmaking van GasTerra omhoog, maar dat was van korte duur.

Het is niet direct te voorspellen of de prijzen nu weer gaan stijgen, want ook landen als Denemarken geven aan rekening te houden met het stopzetten van leveringen door Gazprom.

„Wij kunnen niet goed inschatten wat dit voor gevolgen heeft”, laat een woordvoerder van GasTerra weten. Nadat de gashandelaar bekendmaakte geen gas meer van Gazprom te krijgen schoot de prijs op de toonaangevende Amsterdamse gasbeurs omhoog, maar dat was van korte duur. Volgens GasTerra is de Europese gasmarkt „geïntegreerd en groot.” Daarom is niet aan te geven hoe de gasprijs op de wat langere termijn zal reageren.

Europese landen proberen onder meer door verduurzaming minder gas te gaan gebruiken. Ook worden de gasprijzen momenteel al wat gestuwd omdat Europese landen bezig zijn hun voorraden versneld te vullen. Tegelijkertijd worden er allerlei plannen gemaakt om gas uit andere landen te halen. Zo rekent Bulgarije op gas uit Azerbeidzjan en kan Italië op korte termijn meer Algerijns gas gaan ontvangen.