Het kabinet wil te hoge huren aanpakken, blijkt uit donderdag bekendgemaakte woonplannen van De Jonge. Net als bij sociale huurwoningen, moeten woningen in het middenhuursegment straks aan bepaalde eisen voldoen en kunnen huurders hun woningen controleren met een puntensysteem. Zo moeten huurprijzen eerlijker worden, is het idee. Volgens de Woonbond is het nu vaak zo dat huurders meer betalen dan de woning eigenlijk waard is, omdat de boel bijvoorbeeld slecht onderhouden is.

Hoe dit er precies uit komt te zien in de praktijk, is nog niet duidelijk. De maximale huurprijzen zullen tussen 1000 en 1250 euro per maand worden. ,,Stel, iemand woont in een woning van veertig vierkante meter en betaalt 1500 euro, dan zal dit waarschijnlijk geen juiste prijs zijn. Die huurder kan dan een lagere huur afdwingen bij de huurcommissie’’, licht een woordvoerder van De Jonge toe.

Tijdelijke contracten

De Woonbond pleit al jaren voor een puntensysteem voor het middenhuursegment en noemt deze beslissing ’een stap in de goede richting’. Wel is de Woonbond bang dat niet iedere huurder daadwerkelijk stappen durft te ondernemen tegen de huurbaas. ,,De helft van de huurcontracten in de particuliere markt is momenteel van tijdelijke aard. De kans is klein dat iemand zonder vast contract naar de huurcommissie stapt. Want dan betaal je misschien even minder huur, maar daarna raak je je woning misschien kwijt’’, aldus woordvoerder Marcel Trip.

In de plannen van De Jonge staat dat huurders en kopers beter beschermd moeten worden. Een landelijke norm komt er die aangeeft hoe verhuurders verantwoordelijk en goed met hun huurders om moeten gaan. Gemeenten kunnen inzetten op huurprijsbescherming in bepaalde gebieden. De Woonbond vindt dit te vaag en vrijblijvend. ,,Waarom zou je huisjesmelkers niet strenger aanpakken? Waarom krijgen zij bijvoorbeeld geen boete als zij huurders financieel uitknijpen? Straks is het zo dat als een huisbaas te veel huur heeft gevraagd, dat bedrag terug moet naar de huurder. Maar waarom geen aparte boete?’’

Versimpelen

Daarnaast wil het kabinet huurtoeslag versimpelen. Genormeerde huur wordt ingevoerd, dit houdt in dat de toeslag niet meer afhankelijk is van de feitelijke huurprijs, maar er wordt uitgegaan van een vast huurbedrag. Afhankelijk van het inkomen, betalen huurders een eigen bijdrage. Dit gaat vanaf 2024 in. Wie juist volgens deze regels relatief te weinig huur betaalt, heeft kans op een huurverhoging.

Kopen

Behalve huren, moet kopen ook betaalbaarder worden, vindt De Jonge. Tot en met 2023 moeten er 900.000 woningen gebouwd worden. Veertig procent van die woningen moet middenhuur zijn of betaalbare koop. Dit gaat om een koopprijs van maximaal 355.000 euro. Daarnaast moet het biedproces van een koopwoning in een logboek komen, om zo het bieden transparanter te maken. Dit moet ook onderlinge afspraken tussen louche makelaars tegengaan.