Elk van de gekozen raadsleden die zich terugtrekt, heeft daarvoor haar eigen redenen: te weinig ervaring, gezondheidsproblemen, plaats maken voor de jongere generatie, enzovoorts. Zo keert Josje van Houten, de afgelopen vier jaar raadslid in Zoeterwoude voor het CDA, om gezondheidsredenen niet terug in de gemeenteraad, al kreeg zij beduidend meer voorkeursstemmen dan haar mannelijke plaatsvervanger. „We merken dat het moeilijk is nieuwe vrouwelijke raadsleden te vinden”, mailt fractievoorzitter Astrid Coene. „Maar we blijven actief op zoek naar nieuwe geïnteresseerden en zeker ook vrouwen.”

’Onverkiesbaar’

In Bloemendaal had Eva de Breed zich een week voor de sluitingsdatum op de lijst van GroenLinks laten zetten. Tot haar verrassing werd zij met voorkeursstemmen van een onverkiesbaar geachte plek 7 naar plek 3 gekatapulteerd. De Breed zegt een raadszetel niet te kunnen combineren met haar werk en gezin.

Ook Sasja Spek was voor het eerst kandidaat-gemeenteraadslid, voor de SeniorenPartij Alkmaar (SPA). Zij had zich al helemaal voorbereid op het raadswerk, trainingen gevolgd en enthousiast campagne gevoerd. Toen haar partij niet de gehoopte drie zetels behaalde, besloot zij echter om haar met voorkeursstemmen gewonnen plaats af te staan. „Daar had ik al van tevoren over nagedacht”, zegt zij. „De zetelverdeling in Alkmaar is zo versplinterd, daar heb je goede bestuurlijke ervaring voor nodig. De twee anderen hebben veel ervaring en zijn doorgewinterde onderhandelaars.”

Leven omgooien

Hoe goed doordacht de individuele beslissingen ook zijn, het resultaat van de terugtrekkingen is dat de intensief gevoerde campagne om meer vrouwen in de raad te krijgen, tot minder concreet resultaat heeft geleid dan anders het geval was geweest. „Daar heb ik helemaal niet over nagedacht”, zegt Spek. „Het was een weloverwogen beslissing, in het belang van de partij.”

Uit cijfers van eerdere lokale verkiezingen blijkt overigens dat vrouwen die hun zetel teruggeven weliswaar veel aandacht in de media krijgen, maar slechts een klein deel van de kandidaten vormen. „Het beeld dat vrouwen niet willen, klopt niet”, zegt Devika Partiman, voorzitter van Stem op een Vrouw. „Dat gaat echt maar om pakweg tien procent.” Bovendien zijn er ook elke ronde mannen die na hun uitverkiezing alsnog afhaken. „Dat zijn wel vaak lijstduwers”, merkt Partiman op. „Ik vermoed ook dat vrouwen misschien hun leven minder makkelijk kunnen omgooien dan mannen.”

Spek gaat als fractiemedewerker aan de slag en hoopt over vier jaar, of wie weet eerder, alsnog in de raad te komen. „Zodra de plek er is, ben ik er klaar voor.”

Lees ook: Kwart van gemeenteraad Bloemendaal is vrouw. Alice Jeltes (D66) met voorkeurstemmen in raad; Eva de Breed (GL) bedankt voor raadszetel

Lees ook: Josje van Houten ziet af van haar zetel in Zoeterwoude

Lees ook: Anjo van de Ven gaat niet in de nieuwe Alkmaarse gemeenteraad. Ze geeft haar OPA-zetel door aan de jongere generatie