Ik ben slechts een radertje in het geheel. Met nauwelijks invloed. Mijn acties zijn een druppel op een gloeiende plaat. Dus waarom zou ik iets doen? Jaap Tielbeke schreef hierover het boek ’Een beter milieu begint niet bij jezelf’. Twee decennia verder na de bewuste reclamespotjes en vele kleine goedbedoelde acties, staan we er slechter voor dan ooit. Jaap heeft een punt: het publieke debat zou zich, naast gedragsverandering van het individu, vooral mogen richten op de politiek en de industrie.

Dit betekent niet dat we ondertussen stil kunnen zitten, dat we geen impact kunnen hebben, dat onze acties er niet toe doen. Je vervult als mens verschillende rollen: burger, consument, werkende, partner, vriend, ouder... In al die rollen heb je (als het goed is) een stem en een publiek. Dus op vele manieren kun je in actie komen en anderen inspireren.

Wel eens gehoord van ’the butterfly effect’? Dit beschrijft hoe een vlinder in theorie een orkaan kan veroorzaken. Oftewel: een kleine verandering kan groot effect hebben. Zo werkt het ook met voorbeeldgedrag.

Inmiddels verkopen supermarkten kromme groenten die vroeger werden afgekeurd. Dat is de indirecte impact geweest van Kromkommer, die ons leert hoe voedselverspilling kan verminderen. Dat werkt aanstekelijk. Kromkommer maakt de consument bewust en geeft het goede voorbeeld aan andere bedrijven.

Je hoeft geen onderneming te zijn om een zinvolle bijdrage te leveren. Dankzij zeurende consumenten kosten plastic tasjes nu geld, dankzij protesterende burgers blijven natuurgebieden onaangetast en dankzij standvastige medewerkers kennen steeds meer bedrijven een vegetarische lunch.

Ook in je baan kun je altijd impact maken als je wilt. Door de maatschappelijke thema’s in je organisatie aan de kaak te stellen. Door anderen te inspireren. Of door thema’s als diversiteit of de energietransitie tot de kern van je werk te maken. Laat je nooit ontmoedigen door verhalen over onwelwillende industrie, stagnerend politiek debat en stijgende vleesconsumptie. Of door een cynische bedrijfscultuur. Je invloed is groter dan je denkt. Ik geloof dat iedereen, zelfs zonder het te weten, die vlinder kan zijn.

Pleuni de Kind