Een stuk of honderd kerststallen en -groepen staan opgesteld in Het Octaaf. In de Dorpskerk van Blokker zijn er ook heel wat te zien. De meeste zijn van Rina Zijp, die het verschil tussen een stal en een groep eenvoudig uitlegt: „Kerststallen zijn kerstgroepen met een huisje boven zich, kerstgroepen zijn dakloos.”

Zijp is verzamelaar van kerststallen en -groepen, maar houdt het wel eenvoudig: ze mogen niet te groot zijn en niet te duur. Ze is lid van de Nederlandse vereniging Vrienden van de Kerstgroep, die ook een internationale tak heeft. Enkele andere leden hebben ook bijgedragen aan de tentoonstellingen, onder wie Anne Franken uit Ursem.

„De verscheidenheid aan landen is zo mooi”, vindt Franken. Zijp benadrukt: „Waar je ook komt, het kerstverhaal kent iedereen.” „Het verbindt”, meent Franken. „Dat is er zo mooi aan.” In Het Octaaf zijn heel wat landen vertegenwoordigd, waaronder Duitsland, Spanje, Peru, Vietnam en Tsjechië.

(Tekst gaat door onder de foto)

„We hebben heel veel gereisd voor ons werk”, vertelt Zijp. „Dan kom je weleens wat tegen; je neemt weleens een stalletje mee uit een ver land. Op een dag kwam mijn kleinzoon van school. Hij had van een eierdoos, wol en closetrolletjes een kerstgroep gemaakt. Die was voor oma, want die verzamelde ze volgens hem. Toen dacht ik: ’Ja, dat is eigenlijk wel zo’. Dat was zo’n twintig jaar geleden.”

Franken vindt vooral de verhalen achter de groepen mooi. Beide dames raken daar dan ook niet over uitgepraat. De groepen die Zijp het dierbaarst zijn, zijn dan ook die met een persoonlijk verhaal. Het knutselwerk van kleinzoon staat uiteraard op één en gelijk daarna denkt ze aan een houtsnede. „Voor vrijwilligerswerk kwamen we een aantal jaren in Suriname. Daar was een man die hout graveerde. We namen altijd wel iets bij hem mee. Ik heb hem gevraagd of hij een kerststal voor mij wilde maken. Een aantal dagen later gaf hij mij een plankje. Ik vroeg wat hij nou had gemaakt en hij legde uit: ’Dat is Maria, dat is het kind in een doodskist en daar is Jozef: die staat erbij en kijkt ernaar.’ Hoewel ik dacht dat hij niet christelijk was, had hij zich er dus wel in verdiept, want waarom lag het kind in een doodskist? ’Daar was hij toch voor gekomen?’, vroeg hij. Daar had hij natuurlijk gelijk in. Je ziet daarom ook wel vaker dat het kindje in de kerststal al in een doodskist ligt.”

(Tekst gaat door onder de foto)

Wat niet vaak voorkomt, is dat het kindje bij Jozef op schoot ligt, maar ook dat is te zien in Het Octaaf. De variatie is er dan ook enorm: van slechts enkele centimeters tot decimeters groot en van eierdoos, blik en kalebas tot glas in lood. Duidelijk is dat elke cultuur zijn eigen draai geeft aan het iconische en vredige beeld van de kerststal. Hij is overal hetzelfde, maar toch eigen: een ideale verbinding.