,,Pas de wetgeving aan. En maak voldoende geld vrij om de broodnodige investeringen in het elektriciteitsnetwerk te realiseren’’, schrijft Stigter in de brief, ,,anders zitten we straks allemaal zonder stroom’’. Hij noemt de problemen op het netwerk ‘zeer urgent’. De brief is vorige week verstuurd.

Het elektriciteitsnetwerk in Noord-Holland - net als in sommige andere provincies - is op een haar na vol. Donderdag maakte netbeheerder Liander bekend dat opnieuw een deel van het net op slot gaat voor nieuwe aansluitingen.

,,Er is een masterplan nodig om dit probleem te tackelen’’, zegt Stigter telefonisch. Hij pleit voor een rol voor overheden in het netbeheer. ,,Gemeenten en provincies hebben hier nu geen taak in. Zodra bepaald is waar woningen en voorzieningen komen, zijn wij uitgespeeld.’’

Netaansluitingen gaan bijvoorbeeld via het principe ‘wie het eerst komt, die het eerst maalt’. Stigter: ,,De netbeheerder moet iedereen op volgorde van aanvraag aansluiten, zolang er ruimte is. Dat kon ook, dit was lange tijd nooit een probleem in Nederland.’’ Met het huidige tekort wil de provincie daar graag invloed op kunnen uitoefenen. ,,Als zich vandaag een casino en een kartbaan melden, en morgen een school, dan krijgen het casino en de kartbaan die aansluiting eerst, en de school misschien niet. Dat voelt onbevredigend. We willen als provincie kunnen sturen op wat eerst moet en wat later kan. Wat vinden we belangrijk?’’ Een dergelijke aanpak moet helpen om het acute probleem het hoofd te bieden, maar: ,,Dit zal blijven gebeuren tot zeker 2030. Eigenlijk willen we er structureel vanaf.’’

Lees ook: Alkmaarse wethouder Dijkman accepteert ’nee’ van Liander niet

Volgens Stigter werpt de huidige energiewetgeving nog meer obstakels op. ,,Netbeheerders zien knelpunten aankomen, maar mogen zelf de infrastructuur pas uitbreiden als er vraag is. Dat was om te voorkomen dat er infrastructuur wordt aangelegd die nog niet werd gebruikt. Maar inmiddels is het een probleem in de volle breedte. Je bent gewoon te laat.’’

Daarom moeten ook de wettelijk procedures korter. ,, Vaak wordt dan geroepen: de inspraak moet omlaag. Maar inspraakrondes duren hooguit zes of zeven weken. De lange doorlooptijd is meer een kwestie van procedures van overheden die niet op elkaar aansluiten. In de Haarlemmermeer hebben we er jaren over gedaan voordat er zelfs maar een locatie in beeld was. ’’

Donderdag maakte netbeheerder Liander bekend dat opnieuw een deel van het elektriciteitsnetwerk op slot gaat. In een gebied tussen Amsterdam, Alkmaar en Purmerend zijn de grenzen aan de capaciteit bereikt. Nieuwe aansluitingen voor grootverbruikers als supermarkten, bedrijfspanden en kleine datacenters gaan voorlopig op een wachtlijst. Zij maken gebruik van het middenspanningsnetwerk. Gewone consumenten treft de maatregel niet.

Lees ook: Het stroomnet gaat weer verder op slot. Grens capaciteit nu ook bereikt in groot deel Zaanstreek Waterland en Amsterdam-Noord