„De rijopleiding van drie maanden was het beste wat mij kon overkomen. Een militair rijbewijs kon namelijk na de diensttijd omgewisseld worden voor een burgerrijbewijs. Zo is het bij mij ook gegaan, wat een luxe!”, schrijft Henk Breeuwsma. Hij moest wel een proefrit maken met een officier in een jeep, alvorens hij de dienst verliet. Hij kreeg geen aanmerkingen, zodoende kwam hij op een goedkope manier aan zijn rijbewijs.

(Tekst gaat door onder foto)

Ger Vos, lichting 67-1, werd soldaat eerste klas rij-instructeur. „Positieve herinnering aan mijn diensttijd is dat ik heel veel mannen zonder kosten aan een rijbewijs heb geholpen. Wat ze kregen door inruilen van hun militair rijbewijs.”

Ook Jan Stavast uit Koog aan de Zaan is blij met zijn vrachtwagenrijbewijs dat hij haalde in dienst. „Ik herinner mij dat de instructeur als test vol aan de handrem trok op een aflopende natte weg bij Venlo en de vrachtwagen naar links trok. Ik trapte het koppelingspedaal in en stuurde naar rechts, waardoor de wagen mooi recht op de weg bleef. Wat de instructeur de vraag ontlokte, of ik een slipcursus had gehad. Mijn reactie was puur automatisme.”

Fred Roos uit Schagen, geboren in 1936, hád al een rijbewijs toen hij in 1958 in dienst kwam. „In die tijd uniek. Maar in dienst leerde ik echt autorijden. Ik vergat wel steevast de richtingaanwijzer terug te zetten, ik was gewend dat dat automatisch ging.” Van de keuring herinnert hij zich dat in bedekte termen werd gevraagd of je homo was. „De consequentie van een bevestigend antwoord is mij onbekend.” In de koude maanden van december 1958 en januari 1959 had hij de conditie van een topsporter. „Nu loop ik met een stok.”

(Tekst gaat door onder foto)

Het is ook de ervaring van Eric Ossen uit Krommenie, dat je maar beter geen rijbewijs kunt hebben dan wel, als de rijles op de drietonner begint en moet leren spelen met de handel voor vier versnellingen rechts achter de stoel en een handel voor tweewielaandrijving lage gearing en vierwielaandrijving hoog ernaast. „Optrekken in z’n één en dan zet je hem in plaats van in z’n twee in de vierwielaandrijving. Fout. De korporaal moet eraan te pas komen om hem uit de vierwiel te krijgen door met zijn rechterwielen door de berm te rijden. Als het een tweede keer gebeurt slaat hij met zijn helm op de motorkap, schieten zijn gitzwarte ogen vuur en davert hij wat. De versnellingshandel is zo los dat je niet voelt waar de drie zit, dus zit je KRANG opeens in de achteruit en dan KRANG weer in de eerste versnelling in plaats van in de derde precies er tussenin. Je snapt wel hoe de oogjes van de korporaal-instructeur hierna stonden.”

Nicotineverslaving

H. Strijker is van lichting 71-4 en werd als dienstplichtige opgeleid tot ambulancechauffeur in ziekenverzorger. Toen hij de dienst verliet had hij rijvaardigheidspapieren voor vrachtwagen en bus en had hij veel van met name Duitsland gezien. „Ik heb er nicotineverslaving aan over gehouden, maar ook discipline geleerd. En omgaan met geld.” Ben Oosterman uit Schagerbrug moest in 1953 het leger in. „Niet oud genoeg om te mogen stemmen was ik volgens de meestestemmendicatuur goed genoeg om te sterven voor het vaderland. Los dat je twee jaar van je leven kwijt bent, betekende het voor mij toch een prettige tijd.”

Rob de Vries uit Anna Paulowna werd in de Wilhelminakazerne in Ossendrecht tot Landrover-chauffeur opgeleid. Hij had al een rijbewijs en tufte op zijn motor in het weekend naar huis. Zijn overplaatsing naar de Bernhardkazerne te Amersfoort bleek een buitenkansje. „We waren ineens onderdeel van de cavalarie. We waren ook geen soldaten maar huzaren met een mooie zwarte baret, opgeleid voor besturen van een Leopard 2-tank.” Op bivak hoefde hij ook niet te lopen zoals infanteristen en kon hij slapen op de warme motor van de tank. „Hoewel ik de hele diensttijd als tijdverspilling beleefde, ervoeren we het rijden in een tank wel als buitenkans.” Wegens rugklachten werd hij afgekeurd. „Daar zijn ze in het leger erg bang van, bleek.” Hij vermoedt om aansprakelijkheid te vermijden. „Ik hoefde niet meer terug en niet op herhaling, dat was allemaal in 1983 en ik kon weer lekker verder met mijn werk en leven.”

Lees ook: Diensttijd ook na kwart eeuw letterlijk ’onvergetelijk’. Wat betekende dat eigenlijk, militaire dienstplicht? | Einde oefening

Lees ook: Gewild aandenken aan militaire dienst: het rijbewijs | Einde oefening

Lees ook: Ruud Kersten wilde getuigen in voordeel van verdachte van dubbele moord, ’mijn heldhaftigste daad tijdens diensttijd’ | Einde oefening

Lees ook: Jargon en afko’s: de hospik zorgde dat de bospik een hotno kreeg | Einde oefening

Lees ook: Dienstkeuring: Poedelnaakt naast elkaar, blazen op je pols en indien nodig een tik met een lineaaltje | Einde oefening

Lees ook: Uzi spuwde kogelregen over de Croeselaan | Einde oefening

Lees ook: Walter Haentjes onderging ’wat een wapen met je doet’ toen hij bij wijze van afsluiting van dienst een hele vaandrigsklas mocht ’uitmoorden’ | Einde oefening

Lees ook: De postbode te paard bleek een Franse generaal | Einde oefening

Lees ook: De grap die Wout Booij en zijn groep met de adjudant uit wilden halen, pakte anders uit dan verwacht | Einde oefening

Lees ook: ’Tegenwoordig boeken jongeren survivaltochten, wij kregen dat allemaal van de staat’ | Einde oefening

Lees ook: De vriendin van Chris IJzelenberg maakte het terecht uit toen hij zich door militaire dienst vrijer ging gedragen. Na veertig jaar nog altijd spijt | Einde oefening

Lees ook: In dienst ontdekten jongens dat ze eigenlijk in een bubbel hadden geleefd | Einde oefening

Lees ook: ’Wij waren de eerste dragqueens in het leger, in 1987 al’ | Einde oefening

Lees ook: Opinie: Kan er niet eindelijk eens een bedankje af voor al die dienstplichtigen? | Einde oefening

Lees ook: Mijn levensverwachting in oorlogstijd was vijf minuten | Einde oefening (slot)