Dat blijkt uit de corporatiemonitor van Aedes, de vereniging van woningcorporaties. Uit de enquête onder 140 corporaties, ziet een meerderheid een toename van het aantal daklozen. Hoeveel die stijging precies is, is niet bekend omdat hier voor het eerst onderzoek naar is gedaan. Maar volgens Aedes is het aantal daklozen in zowel grotere als kleinere steden toegenomen. Corporaties melden dat vooral het aantal mensen dat met spoed een huis zoekt toeneemt. De spoedzoekers.

Bij daklozen zitten ’traditionele’ gevallen, aldus Aedes, zoals mensen die door psychische problemen op straat staan. Tachtig procent van de oorzaken waarom iemand dakloos wordt, heeft met psychosociale problemen of verslaving te maken.

Scheidingen

Opvallend zijn vooral de andere oorzaken van dakloosheid, aldus de corporaties. Zo zagen woningbouwverenigingen opvallend vaak mensen die met spoed een huis zoeken vanwege een ingrijpende levensgebeurtenis, zoals echtscheiding of relatiebreuk. Meer dan de helft van de huizenzoekers, 59 procent, is dakloos geworden doordat een relatie is verbroken.

De druk op de woningmarkt is zo groot, dat een echtscheiding een directe aanleiding kan zijn voor dakloosheid, aldus Aedes. Dat blijkt ook uit een oproep van deze krant waarin spoedzoekers werden gezocht die hun verhaal wilden delen. De redactie werd overspoeld met reacties. Vooral van mensen die door een relatiebreuk op straat kwamen te staan. Bijna altijd waren er kinderen bij. Sommigen blijven in een ongelukkig huwelijk, omdat er geen zicht is op een andere woning. ’Ik wil scheiden, maar ik kan nergens naartoe’, liet een lezer weten.

Geldproblemen

Een andere oorzaak is bijvoorbeeld het verlies van een baan of andere financiële tegenslag. 64 procent van de woningzoekers is dakloos door financiële problemen. Deze groepen worden economisch daklozen genoemd. Zij worden niet altijd ’dakloos’ genoemd, maar bijvoorbeeld ’iemand zonder huis’. Mensen die een huis zoeken vanwege een ingrijpende levensgebeurtenis, kunnen hier ook onder vallen.

Lees ook: Anne woont in een stacaravan, omdat ze niets anders kan vinden. ’Dit is niet lang vol te houden’

Economisch daklozen verblijven meestal niet letterlijk op straat. Ze proberen hun woningprobleem op te lossen in eigen kring. Ze slapen bijvoorbeeld bij vrienden of familie. Hierdoor worden zij door corporaties wel ’verborgen daklozen’ genoemd. Als ze in eigen kring niets vinden, kloppen ze aan bij bijvoorbeeld gemeenten voor een urgentieverklaring.

(Tekst gaat door onder de foto)

Zelfredzaam

De economisch daklozen zijn meestal zelfredzaam. Maar ondanks hun inkomen, verdienen ze meestal niet genoeg om een woning te huren in de vrije sector. Laat staan dat zij geld hebben om een huis te kunnen kopen. Huurhuizen in het middensegment, zijn er bijna niet.

Voor de sociale huur is er een wachtlijst, waar deze huizenzoekers op komen te staan. Bij veel van deze spoedzoekers zijn kinderen betrokken, aldus de corporaties. Maar dat betekent lang niet altijd dat deze mensen voorrang krijgen op een huurwoning. Als het deze groep niet lukt om in eigen kring een huis te vinden, kloppen zij aan bij de maatschappelijke opvang. Maar volgens Aedes loopt deze groep vaak tegen beleidsregels aan, zoals wachtlijsten en het niet kunnen inschrijven.

Lees ook: Meer over de woningnood

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) telde Nederland op 1 januari 2020 ruim 36.000 daklozen tussen de 18 en 65 jaar oud. In 2019 waren dat er 39.000. Het CBS meldt dus een vermindering, maar volgens onderzoek van Aeades merken woningcorporaties die vermindering nog niet. Een verklaring kan zijn dat CBS naar een specifieke leeftijdsgroep keek en de aangesloten woningcorporaties niet. Meer onderzoek is nodig, aldus Aedes.

De 140 corporaties die meededen aan de enquete, hielpen in 2020 ongeveer 2500 daklozen aan een woning. Gekeken naar alle corporaties in Nederland, zijn er vorig jaar zo’n 4800 daklozen gehuisvest. Dit was niet genoeg. De woningcorporaties geven aan dat de woningnood inmiddels zo hoog is, dat er niet altijd een oplossing is voor deze woningzoekers.