,,Greet benaderde me met de vraag of ik ook wat wilde doen in het kader van 75 jaar bevrijding. Het idee liet me niet meer los’’, vertelt de schrijfster van ’Onder Druk’, Sylvia Brandse.

,,Ik heb de verhalen uit haar boekje ’Ouderen Vertellen’ als inspiratie gebruikt, ze zijn niet meer een op een herkenbaar. Verschillende elementen uit de verhalen komen wel terug. Het zijn geen heldenverhalen, geen heroïek. Het gaat over menselijke ontberingen en het verhaal speelt in Wijk aan Zee en omgeving.’’

Vesting

Het kustdorp was in de oorlogsdagen voor het grootste deel geëvacueerd door de Duitse bezetters. De weinige families die overbleven, woonden in een vesting, tussen krijgsgevangen, Duitse soldaten en bunkerbouwers.

Brandse heeft het script gebaseerd op de verhalen van twaalf personen, van wie er zes vrij regelmatig terugkomen. ,,Greet gaf me haar verhalen nadat ik haar over mijn conceptverhaal voor de voorstelling had verteld’’, legt Brandse uit. ,,Die verhalen zijn heel bijzonder en aangrijpend. Over twee zusjes die voor de Duitsers werkten bijvoorbeeld. Ze werden na de oorlog kaalgeschoren en vreselijk vernederd. Maar in het theaterstuk zit ook het verhaal van een jonge Duitse soldaat, die in zijn thuisland is geïndoctrineerd en vol overtuiging zijn geloof bevestigd ziet in de onverzettelijkheid van de Atlantikwall. Gaandeweg begint zijn geloof te kantelen, ziet hij in de golven van de zee de aanstormende geallieerden en beseft hij dat hij het kind is van een Arische illusie.’’,,Verhalen over het gebrek aan eten en spullen, dwang door de Duitse bezetter, ziekte, verhalen over de krachten die een mens tot keuzes dwingen. Verhalen dus van de gewone man, die ook traumatisch zijn. Waarom komt een dorp ertoe om de haren af te scheren van vrouwen die iets met een Duitser hebben gehad? En waarom hadden die vrouwen eigenlijk iets met een Duitser, wat zat daar dan achter? In mijn script is de rode draad een fictieverhaal, maar opgebouwd vanuit persoonlijke verhalen.’’Maandenlang heeft ze aan het stuk gewerkt. ,,Ik heb wel vaker scripts geschreven, maar nooit op deze manier. De personages zijn voor mij helemaal echt geworden.’’

Het stuk zal worden vertoond op 5 mei op de Wijk aan Zeese lunet. ,,Ik zoek nog een uitwijkmogelijkheid voor het geval het slecht weer is die dag. Met de Grote Kerk ben ik in elk geval drie speeldagen overeengekomen’’, aldus Brandse. ,,Ralph Schmidt - fysiotherapeut en muzikant - verzorgt de muziek bij het stuk. Daarvan is al een deel klaar, hij is nu bezig om muzikanten te werven.’’