De poort van het trainingscomplex ging vrijdagochtend weer dicht. Zoals vaker voor een grote wedstrijd trainde AZ besloten. Het is de laatste jaren een gewoonte. Je kunt je afvragen waarom, want de besloten trainingen leverden niets op. Bijna alle grote duels gingen verloren.

Kansloos was AZ vooral in de laatste uitwedstrijd tegen Ajax, in oktober. AZ kwam er niet aan te pas. Het was veel te zwak in de duels, wist voorin nauwelijks een bal vast te houden, speelde in verdedigend opzicht te onsamenhangend en nam in de opbouw te veel risico’s. Ajax dwong de fouten bij AZ af en profiteerde razendsnel: binnen drie minuten was het 1-0 door Donny van de Beek.

Kwaliteitsverschil

De 5-0 in de Arena onderstreepte het grote kwaliteitsverschil tussen de twee topclubs (Ajax en PSV) en de rest van de eredivisie. Toch was dat verschil niet zo groot als iedereen zei, vond Ajax-trainer Erik ten Hag. „Er zijn in de eredivisie genoeg clubs met een behoorlijke selectie. Clubs die het Ajax en PSV moeilijk kunnen maken. Als ze maar de overtuiging hebben dat ze dat echt kunnen. Daar gaat het om.”

Heracles liet het zien, vorige maand, en versloeg Ajax met 1-0. Kort daarvoor had Feyenoord Ajax zelfs met 6-2 verslagen. PEC was in de Arena dichtbij een punt, afgelopen woensdag. AZ zou het dus ook eens moeten kunnen.

Maar waar moet het de overtuiging vandaan halen dat het Ajax kan verslaan? Naar de recente resultaten tegen de top drie kan het maar beter niet kijken. Het is vaak genoeg gememoreerd: AZ kan al jaren niet meer winnen van Ajax, PSV en Feyenoord.

De huidige vorm dan misschien? Kan die AZ vertrouwen geven? Van alle eredivisieclubs heeft AZ dit kalenderjaar de meeste punten gepakt, dus het gaat niet slecht. Maar de laatste weken zit de klad er wel een beetje in. Wanneer AZ zondag tegen Ajax net zo halfslachtig speelt als tegen Willem II en PEC (afgelopen zondag), hoeft het geen hoop te koesteren.

Het enige pluspunt is dat AZ al sinds de winterstop vrijwel wekelijkse in dezelfde samenstelling speelt. Dat is een voordeel ten opzichte van de eerste helft van het seizoen, toen trainer John van den Brom nog op zoek was naar de beste samenstelling van het elftal.

Vooral in de verdediging werd regelmatig gewisseld. In de Arena kreeg Ricardo van Rhijn als centrale verdediger de voorkeur boven Ron Vlaar. Ook Teun Koopmeiners stond centraal achterin. Hij stond in het najaar nog afwisselend op het middenveld en in de verdediging. In november werd hij definitief verhuisd naar het centrum van de defensie.

Marko Vejinovic

Ook op andere posities was toen minder duidelijkheid dan nu. Rechtsback Jonas Svensson speelde soms als middenvelder. Voorin stond Albert Gudmundsson nog in de basis, net als Bjørn Johnsen.

Zelfs Marko Vejinovic stond in de uitwedstrijd tegen Ajax verrassend genoeg in de basis. Tot dan had hij alleen in een bekerwedstrijd tegen amateurclub Alcides een uurtje gespeeld.

AZ zal zondag dus met een ander elftal aantreden dan in de Arena. Calvin Stengs, Adam Maher, Ron Vlaar en Mats Seuntjens doen nu mee. Of dat het verschil maakt, valt te bezien. Ook met hen erbij had AZ het moeilijk toen Willem II en PEC erbovenop zaten.