De 43-jarige inwoner van Wijk aan Zee lag zaterdagochtend nog op bed toen Tata Steel het grafiet-alarm per sms verstuurde. Al snel kwam hij erachter dat het stof was neergedaald op zijn woonplaats en dat hij zijn auto voor de zoveelste keer naar de wasstraat kon rijden.

,,Ik liep naar buiten en zag allemaal witte puntjes op mijn auto liggen. Dat zijn de grotere delen grafiet. En als het op mijn auto ligt, ligt het overal. Op kozijnen, gras, kinderspeeltoestellen. Het stinkt ook weer enorm in het dorp. Dat is H2S, zwavelwaterstof, en komt van de cokesfabriek. Echt zo’n rotte-eierenlucht. Dat rook ik vanochtend om een uur of vier al. Ja, daar word ik wakker van. Die lucht gaat overal doorheen. Zo penetrant. Nou hebben de grafiet en die lucht niets met elkaar te maken, maar ze gaan wel altijd samen. Ze zijn er altijd bij zuiden wind.’’

In 2014 verhuisde Leon van Heerhugowaard naar Wijk aan Zee. Een half jaar later kreeg hij gezondheidsklachten; hij was almaar verkouden en had een dikke keel. De artsen konden geen oorzaak vinden. ,,Maar ik ben niet de enige, merkte ik op een bijeenkomst. Heel veel mensen hebben last van hun luchtwegen, snotteren, zijn verkouden. Ik schrok ervan.’’

Als Leon een weekje bij zijn vriendin in Den Bosch was, gingen zijn klachten over. ,,Zo stapje voor stapje kwam ik erachter waar mijn klachten vandaan kwamen. Kortgeleden heb ik een luchtzuiveringsapparaat voor mijn huis gekocht. Als ik ’m aanzet, heb ik geen last.’’

Leon was er met zijn eigen fijnstofmeter, die hij een half jaar geleden voor 150 euro had gekocht, al achter gekomen dat bij zuiden wind altijd te veel fijnstof in Wijk aan Zee is. ,,Bij zuiden wind is er altijd een overschrijding van minimaal één tot anderhalf keer de Europese norm. Voor het allerkleinste fijnstof, PM2,5, is de norm 25 ug/m3, maar dat zit bij zuiden wind altijd tussen de 40 en 60 ug. Voor de grotere deeltjes, PM10, is de norm 40 ug, maar daarvan meet ik ook altijd te veel. Zo tussen de 55 en de 80 ug.

Alleen als het noorden wind is, meet ik geen fijnstof. Dan is de lucht gezond en kan ik naar buiten.’’

,,Ik heb natuurlijk een bak frustratie en ik kan op basis van emoties veel roepen, maar ik wil dit vanuit de feiten blijven aanvliegen.’’

Binnenkort komt er structuur in de fijnstofmeting. ,,Halverwege maart doet de provincie een test met de eigen meters die ze gaat uitdelen. In april wordt een aantal bewoners geselecteerd om te testen. Na de zomer krijgen veertig mensen een meter.’’

Lees ook: Bewoners Wijk aan Zee krijgen eerste grafiet-alarm per sms: ’Onze excuses hiervoor’