Dit soort zaken komt nu nog terecht bij de civiele rechter, die soms pas een paar jaar na het ontstaan van het conflict uitspraak doet. Dat kan vaak pas wanneer deze magistraat zich over een enorm dik dossier heeft gebogen.

De bouwrechter komt al veel eerder in beeld, legt president Eveline de Greeve van rechtbank Noord-Holland uit. Deze rechter gaat met één of meerdere deskundigen ter plekke kijken bij verbouwingen of bouwprojecten.

De bouwrechter probeert meteen met een oplossing te komen of een beslissing te nemen.

Deze nieuwe rechter is niet bedoeld voor conflicten over grote nieuwbouwprojecten, die horen meestal op het bordje van de bestuursrechter. Buren die tegen de komst van een woonwijk zijn, kunnen dus niet bij de bouwrechter terecht.

Enthousiast

Advocaten hebben volgens de president van de rechtbank enthousiast gereageerd op deze pilot, die over enkele weken van start gaat.

De nieuwe werkwijze is een idee van de rechters. Het past ook in de filosofie van de rechtbank Noord-Holland om de kloof tussen rechtspraak en burger te verkleinen. Behalve de regio’s Amsterdam en Gooi & Vechtstreek valt de hele provincie onder deze rechtbank.

De Greeve vertelde donderdagochtend tijdens een persbijeenkomst in Haarlem over de bouwrechters.

Ook werd bekendgemaakt dat de rechtbank meer gaat werken met videorechters. Burgers vinden dit vaak een minder enge manier van communiceren met een rechter, is de ervaring.

Ook communicatie tussen een gedetineerde verdachte en de raadkamer van de rechtbank, die bijvoorbeeld bepaalt of iemand langer in voorarrest blijft, zal in de toekomst vaker middels een videoverbinding verlopen. Dit scheelt naar verwachting veel ritjes voor gesprekken die soms maar vijf minuten duren.

Net als andere rechtbanken lijdt ook die van Noord-Holland verlies. ,,We zitten in de middenmoot’’, aldus De Greeve. De rode cijfers komen onder meer doordat zaken die worden behandeld relatief steeds zwaarder zijn. Het OM handelt steeds meer simpele zaken af, waar de rechtbank geen vergoeding voor krijgt.

Verder snijden in het personeelsbestand is volgens De Greeve geen optie. Rechtbank Noord-Holland heeft nu nog zeventig procent van het aantal fte’s die het in 2011 had. ,,De werkdruk moet niet groter worden.’’

De rechtbank wil in Zaandam, waar alleen kantonrechtszaken worden behandeld, verhuizen. Het gerechtsgebouw is nu een paar kilometer van het station en naast een uitvaartcentrum gevestigd.