Het Zaanstad Beraad sprak donderdagavond over de gang van zaken in de drie Zaandamse opvanglocaties voor vluchtelingen omdat de raadsleden zich zorgen maken over de signalen die zij daarover krijgen. Maar meer dan aan het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers vragen om het anders te doen, kan Zaanstad niet. Dat vragen gebeurt volop. Er zijn gemeenteraadsleden die vaak met het COA praten en ook wethouder Rita Visscher komt er geregeld. Verhalen over slecht eten, kou, verveling en de manier waarop medewerkers met vluchtelingen omgaan zijn blijvend.

Nog groter zijn de zorgen over de medische en psychische zorg. Er zijn vluchtelingen die gedurende hun verblijf in Zaandam gehoord hebben dat het dorp van hun familie is gebombardeerd. Maar hun beltegoed is op, de angst en onzekerheid zijn groot. Een twintigjarige jongen, met de zorg voor zijn jongere broer, is gevlucht nadat zijn ouders zijn doodgeschoten. Het trauma is enorm.

Volgens Albert Brinkman, een van de vrijwilligers in de Noorderkerk, is het risico levensgroot dat er vandaag of morgen iets gebeurt dat niemand wil. Raadslid Roland van Braam (SP) vroeg daarom om dezelfde preventieve zorg die voor ingezetenen beschikbaar is, ook voor vluchtelingen paraat staat. Nu worden mensen met klachten vaak weggestuurd met een pilletje. De arts wordt in de kampen al ’dokter paracetamol’ genoemd.

COA heeft zijn eigen medische zorg en volgens de dokter die in Zaandam komt, voldoet die in de regel. Wel streeft hij er naar mensen sneller te helpen buiten de uren dat er medisch personeel aanwezig is.

Onzekerheid over wat er gaat gebeuren is een van de grote veroorzakers van ongenoegen. Veel vluchtelingen wachten al meer dan vier maanden en weten niets. Daarvoor is niet het COA maar de Immigratie en Naturalisatie Dienst verantwoordelijk en ook COA is niet altijd gecharmeerd van wat die dienst nalaat aan communicatie.