Een Formule 1-bolide gromt rauwer dan een leeuw, jankt dwars door je botten heen. Die geur van rubber en brandstof. Dat grommende geluid dat trilt in je maag. Dat hoorde je in de jaren zestig en zeventig gewoon in de dorpsstraten van Zandvoort. Dan reden coureurs en monteurs de Formule 1-wagens dwars door het dorp naar een garage. Want het duincircuit kreeg pas in 1973 een pitsgebouw.

Klinkerweg

Racewagens in de straten. Zandvoort kent ze als geen ander. In 1939 toen de allereerste autorace in Nederland werd gereden, scheurden de wagens over dik twee kilometer klinkerweg (2.284 meter) door de badplaats. Vanaf waar nu de circuitingang is door het duin (nu een bungalowpark) naar de Van Lennepweg en even later door de Burgemeester Van Alphenweg; vernoemd naar deze eerste burger van Zandvoort die aan de basis stond van die gedenkwaardige autorace.

Strobalen

Er stonden tribunes achter de strobalen langs de straten. Maar liefst 58 coureurs kwamen in vijf verschillende klassen tegen elkaar uit en reden wel 45 rondjes. Ging het hard in die tijd? Ja het kon ook hard. Want er werd zelfs een demonstratie gegeven van een Auto Union die 400 kilometer per uur ging, al was die topsnelheid bij een test in Duitsland. De eerste echte autorace van 1939. Daarna kwam de oorlog en duurde het tot 1948 tot er een echt circuit kwam.

In de oorlogsjaren vertelde burgemeester Henri Van Alphen de bezetters dat hij een paradelaan voor ze liet maken. Door Zandvoorters die door niet naar Duitsland hoefden. In werkelijkheid legde hij het lange rechte eind van het circuit aan.

Grand Prix

Dat circuit ligt er nog steeds in de duinen al is er veel veranderd en prijkt Zandvoort niet meer op de Formule 1-kalender. De laatste Grand Prix van Nederland was in 1985. Niki Lauda won. Wie er bij was, droomt er nog van. Zeker in Zandvoort. Maar circuitdirecteur Erik Weijers verwacht niet dat de race der races nog terugkeert. ,,Ik ben geen dromer, maar zeg ook nooit nooit. Als we de kans krijgen om de Grand Prix onder goede economische voorwaarden naar Zandvoort te halen, zijn we de eerste die dat doen.’’ Maar hij voegt er razendsnel aan toe: ,,Je moet ook realist zijn. Er zijn circuits zoals in Abu Dhabi waar ze, als prestige, een miljard hebben uitgegeven voor een racecircuit. Dat verdien je nooit meer terug. Circuits in Europa zoals Hockenheim en Francorchamps blijven overeind door overheidssubsidie. Dat krijgen we hier nooit gedaan.’’

Geluidsdagen

Dromen dus van races, al is het aantal geluidsdagen pas uitgebreid van 5 naar 12. Daardoor kunnen dromen werkelijkheid worden met races tijdens de driedaagse Historic Grand Prix die naar verwachting 50.000 raceliefhebbers naar de badplaats gaat trekken. De belangstelling van raceteams om Zandvoort te bezoeken is groter dan het circuit kan herbergen. ,,We zijn heel gewild, maar we zijn ook een van de oudste circuits van de wereld. In de jaren van 1952-1985 zijn hier dertig Grand Prix verreden. We staan nog steeds nummer 7 op de kalender van circuits die een GP hebben gehad.’’

Ja, natuurlijk wil hij er wel een 31ste Grand Prix aan toevoegen, maar Weijers is vooral zuinig op het circuit. ,,Dit circuit moeten we niet verspelen met ondoordachte acties. Het is het enige autosportcircuit van Nederland, daar moet je zuinig op zijn.’’