Blijf op de paden, want anders… (6 km)
Ingelijst landschap. Foto HDC Media/Gerad van Engelen
Bij de geheimzinnige waarschuwing op de folders slaat de fantasie al op hol: 'Blijf op de paden'. Associaties met de horrorklassieker 'An American Werewolf in Londen' borrelen op. In die film houden twee Amerikaanse toeristen in Schotland zich niet aan het advies, verdwalen op de mistige heide, worden aangevallen door een weerwolf en zetten een kettingreactie van luchtige ketchupmoorden in werking met Londen als decor.
Verrassing: zo heet is het er op Texel nog niet aan toegegaan in het schilderachtige stukje natuur achter Ecomare, het centrum voor wadden en Noordzee, bekend van de zeehondjes en de educatieve exposities. Volksverhalen genoeg op het eiland, maar weerwolven komen daar niet in voor. De waarschuwing blijkt een praktische reden te hebben: natuurbehoud. Vooral in het broedseizoen kan er nogal eens een meeuwennest vertrapt worden. En dat wil niemand op het vogeleiland op zijn geweten hebben.
Maar toch zullen die meeuwen het komende uur op de achtergrond wel voor een macaber sausje zorgen: er zitten er honderden in het gebied, in grote zwermen bij elkaar. Af en toe vliegt er een groepje op, in een schreeuwende verkenningsvlucht. Om met kleine kloddertjes munitie precisiebombardementjes uit te voeren.
Het is algemeen bekend dat Texel een eersteklas wandellocatie is. Bezoekers van Ecomare krijgen, als ze hun kaartje eenmaal gekocht hebben, alle tijd om zich mentaal voor te bereiden op de verrassingstocht in het achterliggende gebied. Replica's van dieren, geschiedenisverhalen en natuurlijk de dartelende zeehonden vormen samen een inspirerend eerbetoon aan het leven op het wad en in de Noordzee.
De wandeling begint aan de achterzijde van Ecomare. Daar bivakkeren normaal tientallen zeehonden, maar nu even niet. De bassins hebben namelijk plaats moeten maken voor een bouwput, want er komen nieuwe verblijven. In een grote glazen bak zwemmen de drie adoptiezeehonden waar tientallen Ecomare-donateurs aan meebetalen. Deze zomer moeten de bouwwerkzaamheden afgerond zijn. Dan is er zelfs een privéstrandje. Tot die tijd is de populatie uit logeren.
Wandelaars krijgen een kaartje mee waar drie trajecten op zijn ingekleurd. We improviseren zelf een mix. De blauwe route telt duizend stappen en leidt al snel langs een heuvelachtig decor. In combinatie met de grauwe lucht en de motregen ideaal voor een vette griezelfilm. Onderweg kun je op een speelse manier kennis maken met de elementen wind, zand en water die de duinenvorming bepalen. Artistiek ingelijste landschapjes langs het pad. De gele route telt drie kilometer en gaat richting strand. Boven de duintoppen fladderen grote vliegers waarmee bij Paal 17 de wind wordt uitgedaagd. Je kunt de zee af en toe even zien, maar je kunt er niet heen omdat het kroondomein van Ecomare keurig van de buitenwereld is afgescheiden met een ijzeren gordijn van prikkeldraad en poorten. De groene route telt eveneens drie kilometer en leidt langs de mysterieuze heidevelden, die op het moment dat wij er wandelen met spinrag bedekt zijn. Langs de routes geven panelen informatie over het ontstaan van de duinen en over het planten en dierenleven daar. Veel meeuwen. Veel konijnenholen in de waterschapsheuvels. Op hele stukken van de route waan je je alleen in het duingebied. Op vier plekken langs de routes staan picknickbankjes opgesteld.
En dan is er toch een verrassing in al die degelijkheid. Een ogenschijnlijk illegale aftakking van het hoofdpad. De verleiding is te groot. We dwalen af van het hoofdpad. Maar het blijkt allemaal goed geregisseerd te zijn. De aftakking leidt door wat ruw landschap, maar is keurig uitgezet als zandpaadje en leidt met een grote bocht weer terug naar de hoofdroute. Toch even het gevoel gehad dat je door de woeste natuur gewandeld bent. Later op de route zitten meer van dat soort aftakkingen voor het ietwat geforceerde wildlife-gevoel.
En onderweg leer je dat duinen een procent van de oppervlakte van ons land beslaan, maar wel onderdak bieden aan driekwart van de Nederlandse planten en broedvogelsoorten. En dan blijkt ook waarom al die meeuwen in keurige groepen zijn onderverdeeld. De stormmeeuw, de kleine mantelmeeuw en de zilvermeeuw, ze broeden allemaal in hun eigen kolonie.
Echte natuurvorsers kunnen de wandelroute lopen met een handcomputer die van alles over het natuurpark te melden heeft. Met de computer kan jacht gemaakt worden op acht plant- en diersoorten in het enorme gebied.
In de nette betekenis van het woord uiteraard.
GERARD VAN ENGELEN
Meer info: www.npduinenvantexel.nlHet Duinpark is alleen toegankelijk voor bezoekers van Ecomare. De route in het verhaal telt een kleine zes kilometer. Ecomare is tot half vijf open. Er is horeca. En anders is het 'Benidorm van Texel', De Koog dichtbij. De Dorpsstraat daar is vergeven van de terrasjes.