Dat blijkt uit een nog niet gepubliceerde rapportage van ZKA Consultants, die in bezit is van deze krant. Het bureau bekeek de toeristische sector in opdracht van Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord. Deze organisatie moet namens de achttien gemeentes in het gebied de economie stimuleren.

Volgens ZKA staan vooral bungalowparken met huizen van particulieren en traditionele campings met stacaravans onder druk. Vaak raken de accommodaties hier verouderd, waardoor ze niet meer te verhuren zijn aan toeristen en worden aangeboden aan arbeidsmigranten of voor permanente bewoning. Hierdoor raakt op den duur het hele park uit de gunst van de toerist.

Perspectief

Direct aan de kust is 35 procent van de accommodaties verouderd, maar deze bedrijven hebben nog wel perspectief omdat de toerist graag naar de kust komt.

Door te investeren kunnen ze weer rendabel worden. In het agrarische gebied verder landinwaarts ligt dat anders, aldus ZKA. Daar heeft tachtig procent van de bedrijven ‘onvoldoende perspectief’.

Het gebied direct aan zee blijft in trek bij toeristen, stelt onderzoeksbureau ZKA. Zelfs bedrijven die een beetje de boot dreigen te missen kunnen overleven, mits ze moderniseren. In het ’achterland’ ligt dat anders: daar krijgen bungalowparken en campings met stacaravans het serieus moeilijk.

Arbeiders

Toeristen blijven weg, eigenaren verhuren hun pand of caravan dan maar aan seizoensarbeiders, of aan ’sociaal kwetsbare mensen’. En dan ligt verloedering op de loer. Ook aan de kust zijn bungalowparken het zorgenkindje.

Merlijn Pietersma van ZKA wil zijn rapportage nog niet toelichten. ,,We zijn er nog mee bezig. Na de zomer volgt het eindrapport.’’ ZKA is vooral ingehuurd om in kaart te brengen wat er nou eigenlijk is aan recreatief aanbod, zegt Cees Brinkman van het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord.

Zijn organisatie probeert namens de achttien gemeenten in het gebied de economie t stimuleren. Er liggen momenteel veel uitbreidingsplannen, vooral langs de kust. ,,Gemeenten werken daar vaak graag aan mee. Maar je hebt wel inzicht nodig in de markt’’, zegt Brinkman. ,,Passen die plannen ook in de marktbehoefte?’’

Ontwikkelaars willen vooral nieuwe luxe vakantiebungalows bouwen. Daar is gerust belangstelling voor, denkt Brinkman. ,,Maar je ziet ook dat er een aantal parken is dat niet meer voorziet in de behoeftes van de huidige verblijfsrecreant.’’

Ketens

Dan gaat het niet om de parken van ketens als Roompot of Landall. Wel om terreinen waar de huisjes zijn verkocht aan particulieren. ,,Daar is het in het verleden vaak fout gegaan. Mensen hebben een huisje gekocht en konden daarna hun goddelijke gang gaan. Dat zijn nu noodlijdende parken. De ene eigenaar verhuurt wel, de andere niet. De ene investeert wel in zijn huis, de andere niet.’’

Op een gegeven moment komt dan vaak de klad er in. ’Slechte’ huisjes worden verhuurd aan Polen. Of aan mensen die op zoek zijn naar (tijdelijk) onderdak. Er ontstaat (illegale) permanente bewoning. Toeristen voelen zich niet meer thuis en boeken ergens anders.

Gemeenten zullen er beleid op moeten maken, zegt Brinkman. Vaak wordt permanente bewoning gedoogd. Maar wel op naam. Vertrekt een eigenaar, dan vervalt de toestemming en mag hij zijn huis alleen als recreatiewoning verkopen.

,,Maar als je woning of het park geen kwaliteit meer heeft en niet aantrekkelijk is voor toeristen zit je met een onverkoopbaar object.’’ Daarbij: kun je in deze gevallen nog wel spreken van toeristische parken? Gemeenten wegen bij het beoordelen van nieuwe plannen het aantal toeristische bedden dat er al is mee. ,,Ook de bedden op dit soort parken, terwijl ze vaak heel goed weten dat die niet meer toeristisch worden verhuurd.’’

Dergelijke huizen bestemmen als ’vaste woning’? Het kan een optie zijn, zegt Brinkman. Maar dan mag de gemeente ook van de eigenaren verlangen dat die hun huis aanpakken. ,,Zij hebben er voordeel van als het een permanente woning wordt. Dan moeten ze er ook voor zorgen dat het geen veredeld kippenhok meer is.’’

Het onderzoek van ZKA biedt ook op andere fronten houvast. Gemeenten weten zo wat er speelt in hun ’achtertuin’. ,,Als iemand een plan indient en komt met een mooi concept is het handig wanneer bekend is dat een paar kilometer verderop, in een buurgemeente, al zoiets is.’’

Aan de Ruigeweg in Sint Maartensvlotbrug runt Sven Bruin sinds enkele maanden Strand 49. ’Camping en Glamping’, noemt hij het zelf. Glamoureus kamperen dus. Je kunt er namelijk met je eigen tent of caravan naar toe, maar ook een van de dertig comfortabele ’lodges’ huren.

Ook in de kampeersector moet je met de tijd meegaan, zegt Bruin. En dus vind je hier niet de traditionele strakke boomsingels tussen de kampeervelden, maar speelse duinen met struiken en vrolijk bloeiende bloemen. ,,Ik wil de mensen comfort bieden, met de beleving van de natuur. Dus geen aangeharkt plantsoen met violen, maar duintjes.’’

Naar een toiletgebouw zoek je ook vergeefs: alle kampeerplaatsen hebben een eigen sanitaire unit. ,,Dat is wat de hedendaagse consument wil. Toen ik het bedrijf in oktober overnam was dat verouderd. Niet in de zin van krakkemikkig: het was allemaal tiptop in orde en brandschoon. Maar ik denk dat de vakantieganger van nu iets anders wil. Vandaar dat ik dit concept heb gekozen.’’

Hij heeft bedrijfskundige economie en fiscaal recht gestudeerd. Maar besluit uiteindelijk toch niet zo’n strakke boy in net pak te worden. ,,Zit je daar de hele dag op kantoor. Ik ben liever buiten bezig. En ik werk al vanaf mijn twaalfde op campings.’’

Dat onderzoekers tot de conclusie komen dat veel vakantiebungalows verouderd zijn, verbaast hem niet. ,,Op veel van die parken zijn de huizen particulier eigendom. Dat geeft versnippering. De een verhuurt wel, de ander niet. Je kunt je ook afvragen of het erg is dat een deel van de huizen verouderd is. Daar is de prijs natuurlijk ook naar. Voor alles is een markt, je moet ook niet willen dat alles top is. Voor een huisje van 35 jaar oud dat netjes onderhouden is en zeshonderd euro per week kost zijn genoeg liefhebbers. Het is hier ook geen Bloemendaal hè?’’

Daar is Brinkman het helemaal mee eens. ,,Het is ook beslist niet de bedoeling om alles om te zetten naar luxe villa’s. Voor elk aanbod is wel een doelgroep. Maar als er sociale problemen ontstaan moet je die wel aanpakken.’’

Texel

ZKA pleit ervoor om over de gemeentegrenzen heen te kijken. Bepaal per gebied (directe kusstrook, achterland, agrarisch binnenland, IJsselmeerkust) wat de kansen zijn en wat er wel en niet kan. Brinkman: ,,Zo doet Texel het ook en dat is een soort Noord-Holland Noord in het klein. Je hebt er strand, bossen, agrarisch land. Per gebied gelden andere regels. Ze hebben een duidelijke grens bepaald. Grote nieuwe plannen zijn niet meer mogelijk. Bestaande bedrijven mogen hooguit verbeteren. Slechte accommodaties opruimen en vervangen door nieuwe. Die dan ietsje groter mogen zijn.’’