Denksport
Ik ga nooit naar voetbal, maar sinds mijn kleinzoon Finn bij de Fjes traint sta ik af en toe langs de lijn. Het valt me op hoe moeilijk het voor kinderen is om een normaal potje te spelen.
Het is niet dat ze niet kunnen rennen of niet tegen de bal trappen; dat is misschien nog wel het makkelijkste: een trap tegen de bal geven en er achteraan hollen.
Wat moeilijk is heeft eerder met de hersenen dan met de spieren te maken: waar sta ik in het veld, waar staan mijn medespelers, hoe kan ik de bal richting doel spelen als hij niet in een keer kan?
De bal overspelen naar iemand die vrij loopt, zelf vrijlopen zodat je de bal aangespeeld kunt krijgen, dat soort dingen is extreem moeilijk voor ze. Alleen al de aandacht vasthouden bij het spel en niet om de haverklap afgeleid worden door iets dat buiten het veld gebeurt is al een hele klus. Taakbewustzijn, daar draait het om: weten wat je moet doen en daar aan werken.
Het geheel van bewuste bewegingen die vanuit de hersenen aangestuurd worden heet de psychomotoriek. Bij kinderen is dat aanvankelijk beperkt tot lopen, gooien en het hanteren van objecten zoals een lepel of een beker. Maar wil je een balspel kunnen spelen dan moet de psychomotoriek verbonden worden met ruimtelijk inzicht en sociaal inzicht.
Dat gaat niet zomaar, daarvoor moeten de verschillende hersengebieden die die functies aansturen, met elkaar in verband gebracht worden. Bij jonge kinderen is dat nog niet het geval. Naarmate de hersenen zich verder ontwikkelen gaat dat steeds beter. Omgekeerd kan het regelmatig deelnemen aan balspelen het aanleggen van de benodigde verbindingen versterken.
Wat me ook opviel was dat het luisteren naar de trainer voor de Fjes moeilijk is. Ze hoorden hem wel, en af en toe deden ze ook wat hij zei, maar een minuut later zijn ze het weer vergeten. Gelukkig was trainer Gerard een uitermate geduldige man.
Zo had ik vanaf de zijlijn zomaar een biologische theorie over het voetballen ontwikkeld. Volgens mijn theorie is Ángel di María, de Argentijnse voetballer die vorige week voor 75 miljoen euro van Real Madrid naar Manchester United verhuisde, behalve lichamelijk sterk en behendig, ook voorzien van een goed ruimtelijk inzicht, uitermate sociaal, bovendien gedisciplineerd en in staat om te leren.
Mijn bezoek aan het voetbalveld en het waarnemen van Finns gedrag kon maar tot één conclusie leiden: voetbal is een denksport.