Toch ging het die ene keer goed fout. ,,Toen hij thuis was kreeg hij een hartinfarct’’, zegt Sander Schurer, inspecteur bij de politie in Den Helder. ,,Hij bleek deze keer heel erg sterke xtc gekregen te hebben. Een paar van díe pilletjes was dus wel te veel. Gelukkig hebben ze hem kunnen reanimeren en heeft die jongen het overleefd.’’

Het is zomaar een voorbeeld dat hij zich herinnert uit de dagelijkse praktijk. Ja, zegt ook Schurer: er wordt meer drugs gebruikt de laatste jaren. Ook in de dorpen.

Drugswikkels

,,Na de kermis zit het filter van de toiletwagen vol met drugswikkels. Dat is toch echt wel een teken dat er meer gebruikt wordt. Je ziet in de weekenden gewoon mensen met witte neusgaten rondlopen. Dan zeg je: ’Je bent een stukje vergeten.’ En beginnen ze heel hard te poetsen. Mijn gevoel is dat we een verschuiving zien van softdrugs naar harddrugs als xtc, speed en GHB.’’

Schurer heeft jarenlange ervaring als agent in het uitgaansleven. En ziet daar de effecten van drugsgebruik. ,,Die mensen vertonen zeer ongeremd en agressief gedrag. En als wij de orde proberen te handhaven, dan keert zich dat tegen ons. Als je bij een vechtpartij de twee partijen uit elkaar wilt hebben om de boel te kalmeren blijven ze terugkomen.''

Pijngrens

,,Door die drugs hebben ze ook een hogere pijngrens, ze plegen meer verzet bij aanhouding. Dat betekent ook weer dat wij meer geweld moeten gebruiken.’’ Afgelopen weekend nog was de politie twee dagen achter elkaar urenlang zoet met een 21-jarige jongen die onder invloed van GHB probeerde huizen van voor hem volstrekt onbekende mensen binnen te dringen in Schagerbrug. Op klaarlichte dag.

Narcosemiddel

Mensen die GHB hebben gebruikt doen rare dingen. ,,Soms gaan ze om onverklaarbare redenen ineens out. GHB is een narcosemiddel, neem je te veel dan kun je eraan overlijden. Vandaar dat wij ook altijd de ambulance oproepen als we zoiets meemaken in het uitgaansleven. Het vreemde: als het is uitgewerkt, is het ook ineens weer over. Dan staan ze op en lopen ze zo weer weg.’’

Hoe zit het met de jonge kinderen? Er wordt gezegd dat er steeds jonger harddrugs worden gebruikt. Is dat ook zo?

,,Dat is lastig te zeggen, maar die signalen krijgen we wel. Het is moeilijk er een vinger achter te krijgen. We weten dat het voorkomt dat kinderen van dertien of veertien al aan de harddrugs zitten. In dat soort gevallen proberen we zorg voor die jongeren te krijgen, we overleggen regelmatig met instanties als Brijder, GGD en GGZ. Het strafrecht is meestal niet de oplossing voor dit soort zaken. Hulp is beter.’’

Als het onderwerp drugs ter sprake komt hoor je vaak: ’de politie doet er helemaal niks aan’. Maar wat kan de politie eigenlijk doen?

,,Wij doen echt wel wat natuurlijk. In Den Helder hebben we bij voorbeeld een paar drugspanden in de binnenstad gesloten, in samenwerking met de gemeente. Daarmee is een boel overlast weggenomen. Als het gaat om drugs en jongeren moeten we het hebben van informatie. Maar onder de jongeren wil niemand de ’snitch’ zijn. Men verraadt elkaar niet.’’

Mensen begrijpen het vaak niet. Als jullie een groepje jongelui zien staan en die verdenken van drugshandel, dan kunnen jullie ze toch even fouilleren?

,,Nee, dat kan dus niet. Je mag mensen niet zomaar fouilleren. De bescherming van je lichamelijke integriteit is een grondrecht. Vage ’vermoedens’ zijn niet genoeg. Wij hebben echt sterke aanwijzingen nodig dat er een misdrijf voor de opiumwet wordt gepleegd. ’’

In de kleinere dorpen hoor je verhalen over een autootje dat regelmatig ergens staat in het dorp. De jeugd komt eropaf, ’als motten op het licht’. Met andere woorden: de drugsdealer komt gewoon voorrijden. Daar moet de politie toch een stokje voor kunnen steken?

,,Dat soort informatie hebben mensen vaak ’van horen zeggen’. Het is meestal weinig concreet. Wat is het kenteken van die wagen? Wat voor auto is het? Wordt er daadwerkelijk iets overgedragen? Zulke informatie krijgen wij meestal niet. En dan lopen we opnieuw tegen onze wettelijke bevoegdheden aan. Wij mogen niet zomaar een auto doorzoeken. Dan moet er echt een concrete verdenking van drugshandel zijn. Moet er bij voorbeeld een sterke wietlucht uit zo’n auto komen. Of we moeten echt daadwerkelijk vaststellen dat er vanuit die auto dingen worden overgedragen aan anderen. Is dat niet het geval dan hebben we een verklaring nodig van een ouder die zegt: mijn zoon of dochter koopt drugs van mensen in die en die auto’. Maar zo concreet wordt het dus meestal niet.’’

Kortom: ouders moeten gewoon met heel concrete informatie op de proppen komen?

,,Ja. Dat kan overigens ook via Meld Misdaad Anoniem (0800-7000). Het is lastig. Op informatie-avonden over drugs roepen ouders vaak: ’wat doet de politie?’ Maar wij zijn maar een klein radertje in het geheel. Wij hebben informatie nodig die ouders kunnen leveren. Dat gebeurt vaak niet. Dan wordt gezegd: ’ik breng de telefoon van mijn zoon naar het bureau, want daar staat allerlei informatie in over de drugsdealer’. Maar die telefoon komt vervolgens nooit.’’

Wat kunnen ouders zelf doen om te voorkomen dat hun kind in de problemen komt door drugs?

,,Informatie uitwisselen. Ook onderling. Maak als ouders een app-groep, zodat je elkaar op de hoogte kunt brengen. Jantje zegt dat hij logeert bij Pietje. Check dat dan bij de ouders van Pietje. Is het ook echt zo? Of heeft Pietje juist gezegd dat hij bij Jantje logeert? Ik heb tijdens de horecadienst meegemaakt dat er een meisje van veertien jaar laveloos voor de kroeg lag. Wij belden haar ouders en kregen te horen dat ze bij een vriendinnetje logeerde. Maar de ouders van dat vriendinnetje vertelden precies het omgekeerde. Die meiden waren dus gewoon alleen aan de boemel, zonder enig toezicht. Zulke dingen zijn te voorkomen als ouders elkaar goed op de hoogte houden.’’