,,Denk om de fietsers. Die komen van alle kanten, ook van waar het niet mag," zegt Arie en doet een stap opzij. Met een rode Gildejas, het gouden naamplaatje en een zwart kibbelingrugzakje zijn de gildegidsen er zo uit te plukken.

Camera

Op de Rijnsburgerbrug maken we onze eerste stop. ,,Zie je links aan het water de camera? Het kleinste monument van Leiden. Israel David Kiek woonde hier eind negentiende eeuw. Midden in de nacht klopten studenten bij hem aan voor het maken van een foto. Het gezegde 'een kiekje nemen', komt daar vandaan. Het schijnt dat Kiek open deed met: 'Heren, heren, de kunst moet zijn voortgang hebben'.We lopen richting Beestenmarkt en staan stil voor het Sint Salvatorhof waar alleen plaats was voor ongetrouwde vrouwen en weduwen. De hofjes werden voornamelijk gesticht door voorname mensen, die geen kinderen hadden om hun geld aan na te laten, en op deze manier een goede daad wilden verrichten. ,,Daar stond tegenover dat de hofjesinwoners voor het zielenheil van de stichter moesten bidden," zegt Arie. Hij houdt zijn verhaal voor de ingang. In het gangetje hangt een groen papiertje met stift geschreven: 'vertel uw verhaal buiten de poort, zodat onze rust niet wordt verstoord.'Het gepensioneerde echtpaar neemt een paar foto's. Het stel maakt geregeld stadswandelingen. ,,We zijn ook lid van de historische kring.''

Galgenveld

We lopen het Brandspuithuisje voorbij en komen langs de Morspoort, de smederij en Molen de Put Om de molen staan de bomen in volle bloei. ,,Hiernaast was het galgenveld. Daar werden de lichamen opgehangen van de ter dood veroordeelden. Ik denk dat Rembrandt die hier tegenover woonde, heel wat anatomische kennis heeft opgedaan," zegt Arie.

Op het Rembrandtplein is alleen een plaquette die aangeeft waar het huis van Rembrandt stond.

Via de Groenhazengracht, vernoemd naar de Vlaamse hoerenmadam Groen Haasje, lopen we onder de Doelenpoort. In de Hortus steken de tulpen in potten hun kop boven de rand. Het is het restant van de tulpenmania uit de zeventiende eeuw. Via het Academiegebouw wandelen we over het Rapenburg. Veel huizen hebben hele brede deuren. Pure noodzaak voor de brede hoepelrokken die toen in de mode waren.

Bij het laatste hofje waar we naar binnen gaan is het alsof de kwasten die op het wit gietijzeren tafeltje in een potje staan, het idyllische hofjestafereel zelf geschilderd hebben. Een leeg lunchbord wacht om opgeruimd te worden. Een kat eet de laatste broodkruimels van het bord.

Doodstraf

Op het Pieterskerkplein steken de bloesembomen prachtig roze af tegen het kerkdak en de blauwe lucht. ,,Bij het gerecht werd in 1856 de laatste doodstraf in Leiden uitgevoerd." Het pleintje voor het gerecht was vroeger een grasveldje. Het bloed kon goed door het gras sijpelen. ,,Mannen werden opgehangen. Welgestelden werden onthoofd, vrouwen ook, of zij moesten aan de wurgpaal.''

De groep kijkt niet al te vrolijk als Arie tot in detail vertelt wat er met de lichamen gebeurde. ,,Doodstraffen waren in die tijd pure sensatie. Dit plein was dan overvol."

Onderweg naar de Gekroonde Liefdessteeg, waar Jan Steen woonde, stuiten we op kleine glazen raampjes van het eerste uur. Nog geen vijftien vierkante centimeter zijn ze. Met draadjes van lood zijn de glasplaatjes aan elkaar geknoopt. In de Breestraat, na de geschiedenisles over het stadhuis, nemen we na tweeënhalf uur afscheid van gids Arie. ,,Helaas moet ik het hier bij laten, de tijd is op," zegt hij.

Ik ga naar huis. Met twintig graden, een blauwe lucht, alles in bloei en een enthousiaste gids, voelde ik me vandaag een toerist in eigen stad.

En verder

Verkoeling nodig? Haal een Italiaanse ijsco in Roberto's IJssalon aan de Koornbrugsteeg 5. Als je de drempel overstapt, krijg je een lepeltje met een proefsmaak.Uitgehongerd? Voor een lunch kun je terecht bij ROOS aan de Botermarkt 12. De menukaart wisselt vaak en de producten komen van de lokale slagerij van der Zon en kaasboer van Boheemen.

Een hart voor architectuur? Bezichtig de wijk Nieuw Leyden. Hier bouwden eigenaren hun huizen in particulier ondernemerschap.

Zin in een wijntje? Brasserie Faassen aan de Slachthuislaan 31 heeft een prachtig terras, lekkere wijnen per glas en originele borrelhapjes.

Uitgedroogd? Voor Belgisch bier in ontelbaar veel varianten loop je naar de binnentuin van het voormalige St. Elisabeth Ziekenhuis. Biercafé Olivier aan de Hooigracht 23. De middag- en avondzon blijft tot zonsondergang op het terras. De mediterrane sfeer, de betaalbare lekkere Spaanse wijn en sangria met tapas geven je het gevoel of je bij het Spaanse restaurant La Plancha (aan de voet van de Morspoort) in het buitenland bent.

Natuurlijk kun je ook een kleedje meenemen naar het Plantsoen en een picknick houden. Bij Bocconi Pasta Italiana in de Burgsteeg 6 haal je heerlijke to take away pasta's en salades. De zoete taartjes en tiramisu zijn ook niet te versmaden.

Een stadswandeling met een Gildegids kost drie euro. Iedere dag tot november om 11.30 vertrek vanaf het Visitor Centre Leiden tegenover Leiden CS. Op zondag is het startpunt het pleintje voor de Burch om 14 uur.