Voorkomen is beter dan genezen. Dat leert een bezoek aan Zorg en Zekerheid. Klanten van deze zorgverzekeraar klagen er soms ook bij de krant over de starre spelregels. Die bestaan inderdaad, als wanbetalers eenmaal in de strenge CVZ-regeling terecht zijn gekomen. Maar voordat een zorgverzekeraar een klant met zes maanden premieachterstand aanmeldt bij het College Voor Zorgverzekeringen, valt er nog heel wat minnelijk te regelen. Daarbij moet de liefde van twee kanten komen. Nog te vaak, stelt de zorgverzekeraar, komt de wanbetaler te laat in actie.

Om wanbetalers uit de klauwen van CVZ te houden, hanteren alle zorgverzekeraars een landelijk incassoprotocol dat is opgesteld in samenwerking met VWS, NVVK en DIVOSA (directeurenoverleg gemeenten). Daarin staat dat in de ’minnelijke fase’ van zes maanden (dus voor de overdracht aan het CVZ) de verzekerde bij twee maanden achterstand een ’tweemaandsbrief’ en bij vier maanden achterstand een ’viermaandsbrief’ krijgt van de zorgverzekeraar, naast de herinneringen en aanmaningen van het reguliere incassotraject.

De minnelijke fase is ervoor bedoeld op gezamenlijk tot een oplossing te komen. Daarom is het belangrijk dat de klant contact opneemt met de zorgverzekeraar of hulp zoekt bij een daarvoor aangewezen schuldhulpinstantie in zijn gemeente.

,,Zoek tijdig hulp’’, zegt Stephan Swanenburg, hoofd financiële zaken van zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid. ,,Neem contact op met de zorgverzekeraar of kijk op de gemeentelijke website.’’ Als dit niet helpt, schakelt de zorgverzekeraar een gerechtsdeurwaarder in.

Daarna gaat het vaak van kwaad naar erger. Wie door zijn zorgverzekeraar wordt voorgedragen voor de CVZ-regeling, is zuur. Hij blijft weliswaar verzekerd, maar moet 130 procent zorgpremie betalen, waarbij het CVZ een standaardtarief rekent dat hoger kan zijn dan de premie bij de zorgverzekeraar. Uiteraard moet de wanbetaler ook zijn oude schuld (ten minste 6 maanden) terugbetalen. Wie snel van de regeling afwil, moet bovendien het verplicht eigen risico (dit jaar 170 euro per verzekerde) meteen ophoesten. Gebeurt dat allemaal niet, dan volgt een maand later hetzelfde recept. Het CVZ legt vaak beslag op een deel van het loon of van de uitkering. Omdat de zogeheten bestuursrechtelijke premie voorrang krijgt boven andere beslagen, kan de beslagvrije voet omlaaggaan. Het inkomen lijdt daar dan onder.

Een andere onplezierige bijkomstigheid ontdekte Louis Koppel, die een familielid uit de brand wilde helpen. ,,Zij kwam door de CVZ-regeling niet in aanmerking voor voordelige collectieve verzekering via haar nieuwe werkgever’’, zegt hij gefrustreerd. Met een rechtszaak tegen de zorgverzekeraar had hij het onheil willen afwenden. De rechter betreurde het dat Zorg en Zekerheid de klant weinig inzicht in haar betalingen had gegeven, maar stelde de zorgverzekeraar in het gelijk. Koppel: ,,Ik kan mezelf wel voor mijn kop slaan, want ik had in alle brieven met spelregels één passage over het hoofd gezien. Het staat er ook zo cryptisch. Als ik het met mijn goede opleiding al niet kan volgen, hoe moet dat dan met mensen zonder ervaring met ingewikkelde brieven?’’

Zorg en Zekerheid onderkent het belang van duidelijke uitleg. Koppel krijgt de ontbrekende uitleg alsnog, ook al kan hij daarmee de klok niet terugdraaien. De zorgverzekeraar kan een wanbetaler pas terugnemen als de lei schoon is. Tot die tijd is overstappen onmogelijk en vervalt ook de aanvullende verzekering.

De zogeheten bronheffing door het CVZ kan op drie manieren eindigen:

1. De achterstand (premie zorgverzekeraar, kosten deurwaarder, eigen risico) is voldaan.

2. Een schuldhulpinstantie geeft een stabilisatieovereenkomst af.

3. Een verzekerde is toegelaten tot de WSNP (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen).

Maar wie vervolgens in zijn oude fout vervalt, komt opnieuw terecht bij het CVZ.

tim brouwer de koning