Nu werkt de Aartswouder aan een oogstmachine die kwetsbare bewaarkool automatisch op het land snijdt. Nooit meer met het koolmes op knieën in de prut. Of, als het gortdroog is, ploeteren op keiharde kluiten.

De komende creatie van Klaas Pranger – een man vol agrarisch bloed met een bijna onwaarschijnlijke passie voor techniek – wordt een regelrechte doorbraak. Het einde van een lang tijdperk van menselijk gezwoeg op het veld, herfst na herfst.

Dat einde van een tijdperk heeft Klaas al een stevige duw gegeven met een andere uitvinding: ‘de kooloogster’. Zeg maar een automatische stapelaar. De kooloogster is een machine die op het land volautomatisch kool stapelt in kisten. Geen handwerk meer! Niet meer kool – handmatig gesneden, dat nog wel – met de vork of de hand aanreiken aan de man die stapelt. Weg met dat zware werk!

Klaas Pranger is een man die verder gaat waar grote fabrikanten in de landbouwmechanisatie stoppen. ‘Machines leveren voor de agrariër die meer wil dan standaard’. In de werkplaats in Hoogwoud – eerder in Oudkarspel – is dát zijn drijfveer.

De afgelopen anderhalf jaar heeft hij vier specialistische machines ontwikkeld: een riemkantelaar, weegbandsorteerder, riemdoseerkantelaar en riemkistenvuller. Vervaardigd voor kooltelers, maar ook prima bruikbaar voor andere producten. Om de werkzaamheden te verlichten en te verbeteren. Op een aantal onderdelen van deze innovaties heeft hij octrooi aangevraagd.

Zijn hart lag aanvankelijk bij het landbouwonderwijs. Vijftien jaar geleden nam Klaas de stap naar een zelfstandig bestaan in de landbouwmechanisatie. Na veel pionieren laat hij nu ook andere bedrijven uitvoeren wat hij bedenkt. Ook adviseert hij.

De lijst van zelfgebouwde machines sinds 1997 is indrukwekkend. Van een koolwagen met een veertien meter lange oogstband en een bloembollontsmettingsmachine tot een ziekzoekwagen, ook voor de bollen. Wat is zijn geheim? ,,Goed kijken en goed uitvoeren." Is dat alles? ,,Het lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet."

Als voorbeeld noemt hij de uitvinding waarop hij het meest trots op is: een beregeningshaspel, voor de bloembollenteelt. Het geringe brandstofverbruik noemt hij als een van de grote voordelen. ,,Eén liter dieselolie voor één millimeter water op één hectare. Veel andere machines verbruiken al snel het dubbele." Deze vinding noemt hij ‘uniek’. ,,Er zitten geen fouten in. De juiste componenten zijn goed toegepast."

Denk niet dat Klaas Pranger binnenloopt. Zo werkt dat niet bij uitvinders. De Noord-Hollandse markt – waar 1,5 procent van de kool wereldwijd wordt geteeld – is te klein voor een kooloogster van 150.000 euro. Eén zo’n automatische stapelaar bij een grote tuinder in Dirkshorn wacht op een nieuw besturingsprogramma. Over vijf jaar rijden er in onze provincie ‘een paar’ automatische koolsnijders, denkt Pranger.

Voor de industriekool leveren fabrikanten deze zelfsnijders al. Daar kan lichte beschadiging geen kwaad. Het product wordt uiterlijk de volgende dag verwerkt voor zuurkool. Bij bewaarkool voor de supermarkt steekt dat veel krapper. En dus is zo’n machine veel complexer. Gun Klaas Pranger even de tijd.

foto:

Klaas Pranger bij een van zijn constructies, een trekker met veldspuit. FOTO HDCMEDIA/ED DEKKER