Boeren Brouwer en Koeman moeten koeien ruimen
Dirk Koeman(links) en Rick Brouwer en diens koeien.© Foto Wim Egas
De laatsten der Oostzaanse boeren Rick Brouwer en Dirk Koeman moeten koeien ruimen om aan de landelijke eisen te voldoen voor fosfaatreductie. De eerste boetes hebben ze al binnen.
Koeman moet afscheid nemen van zeven koeien van de twintig. Brouwer drie van de achttien. Ze kunnen de koeien niet missen. ,,Ik voel me wel bestolen’’, geeft Koeman aan. ,,Wij zijn geen probleemmakers, maar wij moeten wel bloeden’’, voegt Brouwer toe.
Landelijk wordt de hoeveelheid fosfaat teruggedrongen, want daar is te veel van. Fosfaat is een zuurrest en te veel leidt tot een gebrek aan zuurstof in het water. Het overschot is ontstaan door te veel mest in het land. Dat wordt nu beteugeld door de hoeveelheid koeien per boer te beperken. Boeren mogen niet meer koeien hebben dan ze hadden in juli 2015.
Opvallend is dat drie maanden voordat gekozen referentiepunt het melkquotum voor boeren opgeheven was. Boeren konden even volop melken, zeker de groten konden op grote schaal profiteren. Toen was er opeens teveel fosfaat en werden de boeren teruggefloten. Het getuigt van weinig vooruitzicht bij de beleidsmakers, stelt Brouwer. ,,Het fosfaat was opeens verdubbeld en er lag nog helemaal geen plan klaar.’’
Het koppel kan de regels soms niet volgen. Er wordt niet naar mest gekeken, maar naar koeien. ,,Vrachtwagens mogen hier wel paardenstront dumpen, maar één koe te veel dat mag niet.’’
De kleine boeren moeten nu boeten, betreurt Brouwer. ,,Wij zijn niet de veroorzakers van het fosfaatoverschot, maar wij moeten wel lijden.’’ Koeman en Brouwer behoren nog tot ouderwetse boeren, die nog ’gewoon’ met de hand melken. ,,En dat vind ik mooi’’, zegt Brouwer trots. Bovendien moet je zo’n zestig koeien hebben voordat een melkrobot rendabel is, voegt Koeman toe.
Omdat ze nog te veel koeien hebben, dreigen de boetes snel te gaan stapelen. Voor maart-april heeft Koeman al een boete van 2000 euro gehad en Brouwer 1000 euro. De volgende termijn is mei-juni, dus zal er binnenkort weer een boete op de deurmat liggen.
De Oostzaanse boeren nemen juridische stappen. ,,We moeten vrijstelling krijgen’’, vindt Brouwer. ,,Het beleid mist z’n doel in dit gebied. Wij zijn hier voor natuurbeheer’’, zegt Brouwer. Zonder hun grazend vee verruigt het gebied. ,,Dan staan het Oostzanerveld en Oostzaan vol met bomen een hooibalen.’’ En de gemeente benadrukt graag hoe het groen het uithangbord voor het dorp is.
Koeman en Brouwer houden van hun koeien. ,,We kennen alle vaders en moeders’’, zegt Koeman. Maar dan is het opeens kiezen, slikt Brouwer. Ruimen betekent verkopen of slachten, licht Koeman toe. ,,Verkopen mag aan de buurman, maar alleen dood. Anders moet hij naar het buitenland. In Nederland moet de hoeveelheid koeien hetzelfde blijven’’.
De fosfaatreglementen zijn bijzonder zuur voor Koeman. Hij strijdt al acht jaar met de gemeente om uitbreiding van zijn potstal. ,,Met die stal was ik biologisch geweest, had ik vrijstelling kunnen krijgen en had ik nog subsidie gekregen.’’ Frustrerend, vindt Koeman. ,,Maar als ik ’s ochtends weer onder de koeien zit, ben ik het weer allemaal vergeten.’’