Graven en schrapen in Heemskerkse duinen
Een graafmachine gromt in het duinperceel Kieftenvlak tussen Wijk aan Zee en Heemskerk, vlak achter de eerste duinenrij. De opdracht is om op enkele hellingen de toplaag van helm en gras af te schrapen. Zodat het gaat stuiven. Er ligt al een hectare blank duin.
Stuiven is goed voor het duin. Het levert meer dynamiek en een hogere natuurwaarde op, aldus PWN-boswachter Ronald Slingerland. Uiteindelijk wordt het duin van alle gestuif sterker. Hij ziet het gegraaf dan ook met genoegen aan. Er is drie jaar overleg aan vooraf gegaan. Nu is het zover.
Rupswagens rijden af en aan. Er komt heel wat zand vrij. Graafmachinist Jan Hes jr.is bezig met het afplaggen van een duinhelling. De toplaag van helm en gras verdwijnt, geel kalkrijk zand ligt bloot, de vorm van het duin blijft behouden. ,,Het valt mee, het zijn drie vlakken van in totaal 1,2 hectare’’, aldus de boswachter. Dat is niets in het uitgestrekte open duin.
Het werk gaat nog verder. Als is het afplaggen klaar is, graaft de machinist bovenop de eerste duinenrij een viertal kerven. Waarvan drie ondiepe v-vormige happen en een diepere insnijding. Maar niet zo diep dat het zeewater binnenkomt. Bij lange na niet, verzekert de boswachter die wijst op enkele spontane kerven in de zeereep. Dat is geen enkel gevaar.
De kerven geven de wind vrij spel. Kalkrijk zand waait naar binnen en geeft de achterliggende, ietwat verzuurde natuur een opkikker. Goed voor de zeldzame duinplantjes. Maar dat is niet de reden van al het gegraaf. Dat hoofddoel is een reparatie in het nabijgelegen waterwingebied Kieftenvlak,
Wat is er hand? In de zeewaterkering ter hoogte van het waterwingebied blijken twee zwakke punten te zitten, ‘verbeterpunten’ genoemd. Al is de kans minimaal, maar dat in theorie zout zeewater de waterwinning zou kunnen bedreigen is voor het drinkwaterbedrijf PWN onacceptabel.
Er moet wat gebeuren. Samen met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, de kustverdediger, is een plan opgesteld. Met de aanleg van twee kunstmatige duinen nabij het waterwingebied is het probleem snel opgelost. Voor de twee, tientallen meters lange ‘zandschotten’ is 15.000 kubieke meter zand nodig.
Het benodigde zand komt vrij bij het afplaggen van drie duinhellingen en bij het graven van de vier kerven. Dat gegraaf in de zeewering klinkt tegenstrijdig, maar dat gebeurt in vakken die sterk genoeg zijn, stelt de boswachter gerust. Hij wijst er op dat de kunstduinen al bijna klaar zijn en dat ze volstrekt onopvallend zijn.
De operatie begon onlangs met het vervangen van de ondergrondse watertransportbuis die door het gebied gaat. Nu is het afplaggen van enkele duinhellingen bezig, het graven van de kerven is is het slotstuk. Dan mag het van Ronald Slingerland een keertje flink stormen.