Jubileumwandeling in het spoor van St. Jacob

Het bestuur van de regio Bollenstreekwijnland bijeen met v.l.n.r. Cees Buts, Yvonne Wijnands (voorzitter), Cees Fortgens, Annie Lohmann, Carine van Soest en Helmi van Ginneken. Eigen foto

Ron Amesz

Het Genootschap van Sint Jacob in ons land bestaat dit jaar 25 jaar. Dat is eigenlijk nog maar betrekkelijk kort voor een genootschap dat zich bezig houdt met een historie van eeuwen, namelijk de pelgrimstochten naar Santiago de Compostela, de plaats waar de relieken van de heilige Jacobus de Meerdere rusten. Haarlem speelt in die pelgrimstochten een niet onbelangrijke rol.

Het Rosenstock Huessyhuis, dat vroeger het Sint Jacobs Godshuis heette, is al eeuwenlang een Nederlands vertrekpunt van de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela in Spanje. Dat is te danken aan de weduwe Lysbeth Jan Bette Heinricxzoon, die in 1436 in haar nalatenschap bepaalde dat haar huis in de Dijkstraat (tegenwoordig Antoniestraat) moest worden ingericht als 'gasthuis voor arme lieden' en het moest voortaan Sint Jacobs Gasthuis heten, gewijd aan de heilige apostel Jacobus. Deze Sint Jacobus de Meerdere was de eerste geloofsverkondiger van Spanje. De plaats waarheen het lichaam van Sint Jacob na diens marteling in Palestina, zou zijn overgebracht, bleef tot ongeveer de 9de eeuw onbekend; toen zou - volgens een vrome legende - een ster de plek van Sint Jacobs relieken hebben aangewezen. In verband hiermee werd de plaatsnaam Santiago (St. Jacob) uitgebreid met de omschrijving 'campus stellae', plaats van de ster. Het doel van het St. Jacobs gilde, ook wel de Broederschap van Sint Jacob genoemd, bestond voornamelijk uit gastvrijheid en verpleging bieden aan pelgrims die, op hun moeilijke reis naar Compostela, Haarlem passeerden. Dat pand aan de Antoniestraat kreeg al snel uitbreiding van de panden aan de Hagestraat.

Het 25-jarig bestaan van het Nederlandse Genootschap van Sint Jacob wordt onder meer gevierd met een estafette wandeltocht door heel Nederland. Ons land kent een groot aantal afdelingen en een daarvan is de regio Bollenstreek-Rijnland, waartoe ook Haarlem, Santpoort, Spaarndam en Haarlemmerliede behoren. Cees Fortgens uit Heemstede is een van de bestuursleden van deze regio. Hij vertelt dat de estafettetocht, ofwel de Camino der Lage Landen, begonnen is in Breda. Maar op zaterdag 22 januari krijgt onze regio in Leiden de Jacobsstaf, een wandelstaf, de bourdon (veldfles) en het pelgrimsboek door de regio Den Haag overhandigd.

Fortgens: ,,Dat gebeurt met een vrolijke ceremonie in de Lodewijkskerk in Leiden. En vanaf dat moment lopen wij veertien dagen door onze regio en doen we allerlei interessante plekken aan die met Sint Jacob te maken hebben. Onze Camino eindigt op 5 februari in het Rosenstock Huessyhuis in Haarlem en daar wordt het 'estafettestokje' dan doorgegeven aan de regio Amsterdam. We gaan dat feestelijk luister bijzetten, samen met de regio Amsterdam, tijdens een mini Camino festival in dat Rosenstock Huessyhuis, wat dus ook een startplaats is voor de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Karin Snoep gaat vertellen over de historie van het vroegere Sint Jacobs Godshuis en de zangeres Simone Awhina treedt dan op met pelgrimsliederen van de Camino. Daarmee geeft zij al zingend en vertellend een indringend beeld van haar eigen pelgrimstocht. Met onze estafette maken we ook een wandeling door Haarlem. We bezoeken de Grote of Sint Bavokerk, waar vóór de reformatie bij pilaar 7 ook een altaar aan Sint Jacob de Meerdere was gewijd.''

Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob telt nu ruim 10.000 leden. Fortgens: ,,Dat ledental neemt vooral de laatste tijd fors toe. We zagen het ledental de laatste vijf jaar maar liefst verdubbelen. Het leuke is, dat mensen die één keer lopen dan ook lid blijven. Ze krijgen dan ook vier keer per jaar ons verenigingsblad De Jacobsstaf en daarin staan altijd weer bijzondere wetenswaardigheden over Sint Jacob en de pelgrimstochten. Vroeger was zo'n tocht naar Santiago een puur katholieke aangelegenheid, maar dat religieuze is er al lang af en je ziet dat mensen van alle gezindten zo'n tocht maken."

De vaste leden van het genootschap hebben thuis bericht gekregen over de Camino in onze regio. Cees Fortgens: ,,Maar iedereen kan deelnemen aan deze veertiendaagse Camino. Heel veel informatie daarover staat op de website www.santiago.nl en mensen kunnen zich ook bij mij opgeven.''

Op de website is bijvoorbeeld ook de wandelroute van 4 februari aangegeven, een afstand van 16 kilometer die loopt vanaf Santpoort-Zuid via Spaarndam en Haarlemmerliede - waar ook een bezoekje aan de kerk van Jacobus de Meerdere kan worden gebracht - naar het Rosenstock Huessyhuis in Haarlem. Coördinator van deze wandeling is de Haarlemmer Theo Kors, die enkele jaren geleden zelf de hele tocht vanuit Haarlem naar Santiago de Compostela wandelend volbracht. Wandelend, zeg ik, want het mag tegenwoordig ook per fiets. Evenals voor de wandelaars, zijn er onderweg door ons land, België en Frankrijk tal van vriendelijke adressen waar gastvrij kan worden overnacht.

Wie wil deelnemen aan de feestelijke bijeenkomst op zaterdag 5 februari, moet zich vóór 20 januari opgeven via het websiteadres www.santiago.nl.

Het telefoonnummer van Cees Fortgens is 0642206514; zijn e-mailadres: c.fortgens@quicknet.nl.

Meer nieuws uit frontpage

Ombudsteam

Ons Ombudsteam springt in de bres voor de consument.